Voor het eerst sinds eind 2008 neemt het bedrijfsleven weer meer personeel aan dan dat het laat afvloeien. De helft van de bedrijven maakt bovendien gebruik van ZZP-ers. Na een belabberde tijd zit de ZZP-er weer in de lift. En zijn maatschappelijke positie wordt verstevigd.

De afkorting ZZP staat zoals bekend voor Zelfstandige Zonder Personeel. In het tijdperk van vóór de recessie werd het gekscherend ook wel genoemd: de Zelfstandige Zonder Problemen. Een freelancer heeft immers geen personeel en dus ook geen problemen.

De problemen dienden zich de laatste jaren echter moeiteloos aan. Sinds de recessie werd de afkorting ZZP-er ook wel gebezigd als: de Zelfstandige Zonder Pensioen. Dat refereerde aan de gebrekkige pensioenopbouw. Met de term Zelfstandige Zonder Polis werd tot uitdrukking gebracht dat een ZZP-er vaak geen bescherming heeft tegen inkomensverlies vanwege arbeidsongeschiktheid. Gezien het lage inkomen – een inkomensdaling van méér dan tien procent was in 2009 meer regel dan uitzondering – heette de ZZP-er de laatste jaren ook wel: de Zelfstandige Zonder Poen. Aangezien veel fysieke arbo-regels niet van toepassing zijn op de freelancer, werd ook de term Zelfstandige Zonder Preventie gebezigd.

De stap naar het zelfstandig ondernemerschap was in de tijd van de economische crisis niet altijd vrijwillig. De werkloosheid onder de beroepsbevolking bleef de afgelopen jaren ver achter bij de onheilspellende prognoses, en dat wordt deels verklaard door het feit dat veel ontslagen werknemers geen WW-uitkering aanvroegen maar ZZP-er werden. Zij vormden de buffer op de arbeidsmarkt. Achter het vignet van de zelfstandige professional ging echter veel verborgen werkloosheid schuil. Het gemis aan inkomen en zekerheden deed zich goed voelen. Menig ZZP-er wilde dolgraag terug in loondienst.

Maar het tij lijkt te keren. De ZZP-er is in 2010 waarschijnlijk meer gaan verdienen dan het jaar ervoor. Er zijn er ook weer meer, becijferde het CBS. Inmiddels ruim 700.000, bijna tien procent van de beroepsbevolking. De groep is niet meer weg te denken. Er gaan stemmen op om de pensioensituatie te verbeteren, de arbo-regelgeving uit te breiden, en arbeidsongeschiktheidsvoorzieningen betaalbaar te maken. Ook de SER pleit voor aanpassingen.

Kortom, het ziet er goed uit voor de ZZP-er. Hij wordt ook wel de smeerolie van de economie genoemd. Dat rechtvaardigt de verbeteringen. Weg met de Zelfstandige Zonder Positie.

Reageren?
column@kamerbeekfillet.nl

Hans Kamerbeek. Advocaat arbeidsrecht bij Kamerbeek Fillet Advocaten.