Een gelijkend portret schilderen is een vaardigheid. Een portret schilderen waarbij je iemands ziel blootlegt, is een gave. Die gave heeft Saskia Vugts letterlijk in de hand. Zij maakt portretten die je aankijken en je niet meer loslaten.

Twintig jaar lang bleef Saskia’s talent onderbelicht. Pas op haar 38e gaf ze eindelijk gehoor aan de jarenlange verzuchting van haar jeugdvriendin Mechtild en besloot ze inderdaad iets te doen met haar talent. Ze ging naar de kunstacademie in het Belgische Arendonk en leerde er alles over schildertechnieken, de opbouw van een olieverfschilderij en het werken met pastelkrijt. Daarna volgden drie jaren van specialisatie in datgene waarin ze reeds als puber uitblonk: het maken van portretten.

Dat kan ik dus
Op de middelbare school kreeg Saskia Vugts geregeld te horen dat ze fantastische portretten van leraren tekende (voor alle duidelijkheid, het ging daarbij niet om karikaturaal werk). ‘Dat kan ik dus’, dacht Saskia toen, maar het bleef bij die gedachte. Want al had ze al op haar zeventiende een paar professionele klanten (waaronder Circus Renz), echt veel deed ze niet met haar tekentalent. Ze aanvaardde dan ook vrij laconiek dat de Bossche kunstacademie haar niet tot de opleiding toeliet. In een periode waarin Herman Brood furore maakte, werd haar stijl namelijk te realistisch bevonden. In plaats van een kunstzinnige opleiding werd het dan maar Schoevers. Twee werelden die ver van elkaar verwijderd lijken, maar veel met elkaar gemeen hebben’, vindt Saskia. ‘Net als bij het portretschilderen, bracht het me in contact met tal van mensen. Ik houd ervan mensen te doorgronden en hun ziel te raken. Dat probeer ik ook als ik een portret van iemand maak. Blijkbaar slaag ik er inderdaad in om die kern in mijn werk mee te geven want meer dan eens zegt men dat het net is of mijn portretten leven.’

Erkend talent
Ook Mechtild Stultiens-van Straaten (Artishock Events & Marketing) is overtuigd van Saskia’s talent. Bij haar zoveelste bezoek aan het atelier van haar jeugdvriendin, werd ze eens te meer getroffen door de kracht van Saskia’s portretten. ‘Ik geloof heel erg in Saskia’s werk en vond dat ze het verdiende om haar vleugels uit te slaan. Een dergelijk talent mag niet het privilege van haar eigen vertrouwde omgeving zijn. Ook anderen moeten kunnen genieten van wat ze doet. Dus besloot ik te investeren in de promotie van haar werk en als haar impresariaat op te treden.’ Het eerste resultaat van deze samenwerking was een grote tentoonstelling in het Theater aan de Parade. Meer dan dertig portretten waren overal in het theater te bewonderen. Het zorgde meteen voor een stroom van opdrachten, wat volgens Mechtild niet verwonderlijk is. ‘Wie Saskia’s werk ziet, wil het hebben’, zegt ze. Maar ook tijdens Bourgondisch ’s-Hertogenbosch konden haar portretten rekenen op de waardering van menig bezoeker (waaronder Gerd Leers). Het verborgen talent heeft zich inmiddels dus ruimschoots gemanifesteerd.

Origineel
‘Ook het bedrijfsleven kan profijt hebben van Saskia’s portretkunst’, gaat Mechtild
verder. ‘Een jubilaris, een afscheidnemende directeur. Kun je een origineler en persoonlijker cadeau bedenken dan een portret van de gefêteerde? Bovendien zijn er tal van gebruiksmogelijkheden van een dergelijk portret. Men kan het als een vorm van de bedrijfscommunicatie gebruiken. Of doe zoals ik en gebruik een portret als je profielfoto op LinkedIn, Facebook en Twitter. Daarnaast kunnen bedrijven ook een portret huren. Het portret van Bert van Marwijk bijvoorbeeld, kan een ondernemer misschien inspireren om door te gaan. Kortom, er zijn legio mogelijkheden om te kiezen voor een portret van Saskia.’ ‘Ik wil hierbij trouwens graag een oproep doen aan ondernemers met een charismatische kop’, voegt Saskia toe. ‘Het is de bedoeling om binnen een jaar of twee met een expositie van markante ondernemerskoppen te komen. Ondernemers die denken aan dat profiel te beantwoorden, zijn dus van harte welkom.’

Intens proces
Hoe moeilijk is het eigenlijk om portretten te schilderen? ‘Mijn manier van portretschilderen is zeer arbeidsintensief’, antwoordt Saskia. ‘Het feit dat ik doorgaans met doeken van 1,20 m bij 1,20 m werk, maakt het er uiteraard niet eenvoudiger op. In feite ga ik tegen alle regels in door enorme closeups van iemands gezicht te maken. Maar juist daardoor kan ik het portret karakter meegeven. Alles begint met een fotosessie in mijn atelier; meestal maak ik honderden foto’s van mijn model want ik wil per se die ene blik vastleggen die iemand typeert. Vervolgens kies ik samen met de opdrachtgever de stijl en lay-out die bij de geportretteerde past en dan begin ik aan fase één van het proces. Als je rekening houdt met de energie, tijd en het materiaal die met één enkel portret gepaard gaan, kun je niet anders dan toegeven dat de prijskwaliteitverhouding van Saskia’s portretten ongeëvenaard is’, concludeert Mechtild.