Schrik niet, dit is niet mijn bajesnummer waar ik de lezer mee wil verontrusten. Lange tijd is er gedebatteerd over de wet die op 1 oktober 2014 werd aangenomen: wetsvoorstel 33 484, de wet die executoriale verkoop van onroerende zaken transparanter en voor een breder publiek toegankelijker moet maken.
Huizen veilen is al zo oud als er hypotheken zijn. Als de hypotheeklasten niet meer worden betaald, mag de bank het huis verkopen en zich uit de opbrengst daarvan voldoen. Dat moet dan wel in het openbaar op een veiling: de executoriale verkoop. Die verkoop moet ten overstaan van een notaris plaatsvinden, die in de gaten houdt of het allemaal netjes gebeurt. Sinds vele jaren veilen notarissen op een regioveiling. De zaaltjes krijgen om één of andere reden tijdens de regioveiling ineens iets troosteloos. Of het er netjes aan toe gaat in deze zaaltjes moet men vooral vragen aan regelmatige bezoekers, die te maken hebben gehad met vastgoedhandelaren. Vastgoedhandelaren die in veel te grote auto’s en met te veel hulpjes aan komen rijden om hun slag te slaan.
Zoals met veel tradities en nostalgie heeft ook hier het internet de vertrouwde veiling verplaatst naar de digitale omgeving. Sinds ongeveer 2007 is het mogelijk op internet deel te nemen aan internetveilingen van huizen en andere gebouwen. Een soort marktplaats voor vastgoed. En zoals vaker met maatschappelijke ontwikkelingen, hobbelt de wetgever er dan een paar jaar achteraan om te codificeren wat het volk al lang ontdekt heeft: internetveilingen moeten transparanter en toegankelijker worden. Onlangs werd het besluit genomen dat de wet in werking treedt per 1 januari 2015.
Wat opvalt in de wet is dat het risico van het pand dat geveild wordt, voortaan overgaat op de koper op het moment van de juridische levering. Vanaf dat moment mag de koper zich immers pas eigenaar noemen en het pand op eigen naam verzekeren. Tot 1 januari 2015 lag dat moment eerder: op het moment van gunnen. Op deze manier loopt de veilingkoper geen risico, wat de opbrengst verhoogt. Dat was precies de bedoeling. Wie op een veiling koopt, houdt bij zijn bieding automatisch rekening met een zeker risico en biedt laag. Of dat in de praktijk ook echt zo zal gaan werken zullen we moeten zien. Ik hou het er voorlopig op dat ook bij deze risicoverlegging veilingkopers toch koopjesjagers zijn en dat huizen voorlopig nog wel onder water blijven staan.
Marc Heuvelmans
Partner Bogaerts & Groenen advocaten