Dat er klassieke muziek aanstaat is toeval. ‘We werken gerust ook met 3FM op de radio, maar de liedjes die ze net draaiden vond ik te hard’, zegt Anneke. De vanzelfsprekendheid waarmee ze voor Peter en zichzelf aardbeienranja inschenkt, zou op een vast gebruik bij PANplus Architectuur kunnen duiden. Maar dat is waarschijnlijk de enige routine die de architecten Peter van Hoogmoed (62) en Anneke Vervoort (36) op hun werk kennen.

‘In de laatste zeven jaar van het bestaan van mijn bureau Van Hoogmoed Architecten werkte Anneke al bij mij. Vanaf december vorig jaar zijn wij samen verder gegaan onder de noemer PANplus architectuur. Deze naam slaat op ons vormgeven aan een panarchie van verbindingen.’ Peter erkent dat panarchie een tamelijk onbekend woord is en daagt me uit het te definiëren. Samen met een steeds wisselende samenstelling van partijen, jongleren ze nu naar hartenlust met uiteenlopende opdrachten. Hun rol is die van totaalverbinder van partijen. Of, zoals ze zelf zeggen: PANplus verbindt theorie met praktijk, enthousiasme met realisme en functionaliteit met architectuur.

Bouwkolom
Anneke legt uit: ‘De bouwkolom, alle disciplines die werken in de totstandkoming van bouw, is door de crisis door elkaar geschud. Een eeuw geleden was er een bouwmeester die het voor het zeggen had en het risico droeg. In honderd jaar tijd is de afstand tussen makende partijen en adviserende partijen steeds groter geworden en de bouwkolom onoverzichtelijker. Daar begint langzaam weer verandering in te komen. Peter beaamt: ‘De bouwmeester van vroeger is nu procesregisseur. Deze synthese van complementaire partijen zorgt voor kortere en transparante communicatielijnen en nieuwe inzichten. Een installateur kan bijvoorbeeld de ontwerptools leveren voor de architect. Dit geeft een creatieve boost en inzicht. We kunnen zuiniger omgaan met grondstoffen en beter anticiperen op het gebied van gebruik, hergebruik en de logistieke invulling van productie.’

Concepten
In coöperatie met samenwerkingsverband ENDIS (Energie Neutraal Duurzaam In Staal) heeft het duo twee concepten ontwikkeld. Een kantoorgebouw van de toekomst en de renovatie van de portiekflat. ‘Duurzaamheid en hergebruik staan op nummer één. Wij proberen zoveel mogelijk energieneutraal te werken, liefst zonder gebruik van fossiele brandstoffen. Doordat we met specialisten op elk gebied werken, komen hier prachtig gefinetunede concepten uit, waarmee bijvoorbeeld woningbouwcoöperaties en/of VvE’s hun voordeel kunnen doen. Met de toetsinstrumenten BREEAM en GPR wordt beoordeeld hoe duurzaam een gebouw is. Welke grondstoffen worden gebruikt? Hoeveel energie? En zelfs: hoe groot is de afstand tot het dichtstbij gelegen station? Ons kantoorconcept is gecertificeerd met BREEAM outstanding.’

Cinecitta
PANplus is erg goed in het klaarstomen van oude gebouwen voor hergebruik. Zo is het Tilburgse Gebouw 90, een oude werkplaats uit 1870, de Hall of Fame met de skatebaan geworden. In voormalig klooster Ave Maria te Tilburg, zijn woningen gerealiseerd. Ander paradepaardje is bioscoop Cinecitta in Tilburg. Een rijksmonument uit 1877 waarin de monumentale details zijn gerestaureerd en wat met hedendaagse technieken energieneutraal is gemaakt. Het pand is onlangs genomineerd voor de NRP Gulden Feniks. Peter zegt dat aan de realisatie van zo’n complex project een gedegen haalbaarheidsstudie voorafgaat: ‘We tasten, indien nodig in interdisciplinair samenwerkingsverband, de mogelijk heden af. Daarbij gaat het steeds om het vinden van een balans tussen regel geving, ambities en budget.’

Toekomstvoorspelling
Anneke vindt de realisatie van hergebruik van oude gebouwen minstens zo leuk als iets heel nieuws creëren. ‘Maar,’ zegt ze, ‘we houden elkaar kritisch. Ontwerpen worden kindjes en je moet objectief blijven: you have to kill your own darlings.’ Beiden vinden het de grootste kick dat hun werk de toekomst zal kleuren: ‘We maken dingen die er over 100 jaar nog zijn.’ Dat Nederland er dan heel anders uit zal zien, daarvan zijn ze overtuigd. Anneke: ‘Ik verwacht dat iedereen dan zijn eigen energie opwekt. Dat bepaalde delen van Nederland leeg komen staan. En dat mensen leven in heel andere woonvormen.’ Peter legt uit: ‘Er ontstaat behoefte aan flexibele, gecombineerde woonvormen. Vanzelfsprekend met een doordachte manier voor wat betreft energieopwekking. We zijn nu bezig met de ontwikkeling van geclusterde seniorenwoningen, waarbij de levensloopbestendigheid cruciaal is.’ De dag is bijna ten einde en we sluiten af in het sfeervolle restaurant van Cinecitta. Peter bestelt voor beiden een speciaalbiertje. Op de toekomst!

Tekst: Henrike Brouwer
Fotografie: Kees Bennema