Op dit moment is een parlementair onderzoek bezig naar mismanagement bij woningcorporaties. De toenmalige bestuurder Mollenkamp had op kosten van het bedrijf een Maserati aangeschaft. Zelfs na aandringen van de Raad van Commissarissen bleef hij privé in die auto rijden. Een voorbeeld van hoe het niet moet. Fortis, ABNMRO, MBO-instelling Amarantis, Hogeschool InHolland, Deloitte, DSB bank, FIFA. Organisaties, waar leiders een niet al te positief imago hebben gekregen. soms lijkt het wel of dit soort leiders ongestoord hun gang kunnen gaan.

Onderzoek maakt duidelijk dat er een verband bestaat tussen macht en risicovol gedrag; mensen in hogere posities nemen meer risico’s. soms denkt men: ‘Ik heb macht omdat ik  ook over die kwaliteiten beschik.’ Helaas heeft dat vooral te maken met de positie. Het effect is dat risico’s verkeerd worden ingeschat. je hebt immers veel vrijheid en wordt niet snel tegengesproken.

Zelfvertrouwen is overigens een essentiële eigenschap van leiders. Ze sturen vaak complexe organisaties aan; dit vraagt om het maken van keuzes en het nemen van beslissingen. En twijfelaars bereiken de top(sport) niet! aan de andere kant kan besluitvaardigheid doorslaan in eigendunk, lees: egocentrisme. Men staat niet meer open voor andere ideeën maar gelooft alleen nog maar zichzelf. Hier schittert de Zonnekoning!

In het begin probeert de leider nog risico’s te vermijden; houdt rekening met diverse factoren. luistert naar zijn Mt. Maar de Sepp Blatters en Rijkman Groeninks van deze wereld waren/zijn deze fase allang voorbij. Zij zoeken bijna speels de risico’s op, ongeacht wat de buitenwereld ervan vindt, lijken onaantastbaar, genieten van hun positie en doen er  alles aan om die in stand te houden.

Ik ken organisaties waar ik soortgelijk gedrag ook zie. Veelal personen die al jaren op de stoel van directeur of partner zitten. Soms zie ik ze net voor hun pensioen/vertrek nog ‘een laatste ding’ doen. Dit tot ergernis van de hele organisatie. Maar ja, wie stopt hen? Eigenlijk simpel: moedig als leider tegenspel aan; vraag mensen kritisch te zijn. Zorg voor een team waarin mensen met verschillende kwaliteiten zitten. Diversiteit van meningen is verfrissend en houdt de leider scherp. Zo had in de middeleeuwen een koning vaak een hofnar die gewenst en ongewenst advies gaf. Ze zijn er niet meer, maar er zijn best externen te vinden die in een soortgelijke rol kunnen stappen. Eigenlijk met maar één doel: groei/continuïteit van uw onderneming... en zorgen dat u geen zonnekoninggedrag vertoont!

Wilt u reageren? henneman@hence.nl