Sinds het Kinderwetje van Van houten uit 1874 is er veel wetgeving bij gekomen die bovenmatige arbeid door kinderen moet tegengaan. Anno 2012 zijn er echter nog steeds veel bedrijven die slordig omgaan met de regels voor werktijden en rusttijden bij vakantiewerk door jongeren. Dat blijkt uit controles van de arbeidsinspectie in onder meer de horeca, de supermarktbranche en de land- en tuinbouw.
Vooral de horeca kan er wat van. Bij het merendeel van de bedrijven worden vijftienjarigen na 19.00 uur tewerkgesteld, en zestienjarigen na 23.00 uur. Nu snap ik dat het horecawerk meestal ook rond de avonduren plaats moet vinden, maar het is in strijd met de Regeling Kinderarbeid. In de land- en tuinbouw werken dertienjarigen met gewassen die korter dan twee weken tevoren zijn behandeld met een gewasbeschermingsmiddel. Dat mag niet, maar toch gebeurt het bij de helft van de bedrijven in die sector.
Bij constatering van overtredingen waarschuwt de arbeidsinspectie eerst. Boetes worden nauwelijks uitgedeeld. In het hele jaar 2010 waren dat er niet meer dan 55(!), op 661 waarschuwingen. Een middagje snelheid controleren op de Ringbaan in tilburg levert een veelvoud op. de arbeidsinspectie doet vooral aan voorlichting, aan bedrijven, ouders, scholen en jongeren, zo laat zij weten.
Het beleid van veel voorlichten, waar nodig “foei!” zeggen, maar vooral niet bekeuren, dat kan toch niet effectief zijn. Een kleuter begrijpt dat verboden kinderarbeid niet op deze manier moet worden aangepakt. Net als bij mensen die met hun auto meer dan een paar kilometer per uur te hard rijden, moet er naar mijn mening ook meteen worden bekeurd bij overtreding van de kinderarbeidwetgeving. Automobilisten komen er ook niet eerst met een vermanend vingertje vanaf. De regels rondom kinderarbeid zullen niet voor niets zijn opgesteld. Er zal over nagedacht zijn, net zoals aan de maximumsnelheid in de bebouwde kom bepaalde afwegingen ten grondslag liggen. De handhaving zou identiek moeten zijn. Een kind te lang of te laat laten werken? Meteen een bon onder de ruitenwisser bij de directeur!
Reageren? column@kamerbeek.nl
Hans Kamerbeek. Advocaat arbeidsrecht bij Kamerbeek Advocaten.