Met de komst van de nieuwe insteekhaven in Waalwijk heeft de stad aan de Maas een mooie toekomst in het verschiet. ‘Door de mogelijkheden van het water te benutten, krijgt het hele gebied een boost’, zegt wethouder Ronald Bakker (Economische en Sociale Zaken). ‘De haven is bepalend voor de economische toekomst van Waalwijk.’

De sluis aan de bestaande Waalwijkse haven, die momenteel wordt vernieuwd, dateert uit 1964. ‘Die was nodig aan vervanging toe. Maar naast de noodzakelijke, technische vernieuwing zien we de laatste jaren een toename van het transport over water. De huidige haven biedt slechts capaciteit voor binnenvaartschepen tot 85 meter lang en 2,5 meter diep (klasse III). Dat beperkt je als gemeente en regio in de groei op het gebied van logistieke dienstverlening. De nieuwe oostelijke insteekhaven zorgt ervoor
dat Waalwijk en Midden-Brabant binnenkort bereikbaar zijn voor klasse V schepen tot 135 meter lang, 11,4 meter breed en 4,5 meter diep. Door de toenemende groei van het aantal schepen en containers en de expansie van de grootte van de schepen, was het voor ons logisch hierop in te spelen. Met de nieuwe haven wordt Midden-Brabant een schakel tussen de zeehavens van Rotterdam en Antwerpen en het Europese achterland.’

Uniek concept
De aanbesteding van het project is deze zomer gestart. Dit gaat via de methode van Design, Build, Finance, Maintain and Operate (DBFMO). Bakker: ‘Dit is een uniek concept, dat inhoudt dat de bouwer een grote rol heeft en ook verantwoordelijk blijft voor 25 jaar onderhoud en renovatie. Het grote voordeel is dat hij bij de aanleg vooraf heel goed kijkt naar de juiste kostenbesparende of duurzame technieken om het risico zoveel mogelijk te beperken. Het betekent ook dat de partij die de haven gaat bouwen, verantwoordelijk wordt voor het exploiteren van het terminalterrein van ruim negen hectare.’ De huidige jachthaven van Waalwijk zal door het project moeten verhuizen. ‘Zoals het er nu naar uitziet wordt er in de uiterwaarden bij het ‘Stukske’ richting Doeveren een nieuwe jachthaven gegraven. De kosten hiervan zijn voor de gemeente.’

Bedrijvenfonds
De totale kosten voor de aanleg van de haven bedragen 32 miljoen euro. Daarbij is er voldoende medewerking binnen de regio Waalwijk-Tilburg van zowel de verschillende overheden als het bedrijfsleven. Naast de gemeente, provincie en het rijk, dragen de betrokken ondernemers uit Waalwijk en Heusden in samenwerking met Logistiek Midden-Brabant eraan bij. ‘Zij hebben hun krachten gebundeld in een eigen bedrijvenfonds en betalen uitgesmeerd over 25 jaar een bedrag van 2,5 miljoen euro. Op deze manier zijn zij medeverantwoordelijk voor de nieuwe haven.’ In het voorjaar van 2016 wordt bekend wie de haven gaat bouwen. Na het doorlopen van diverse procedures kan de aannemer vermoedelijk medio 2017 aan de slag. Naar verwachting is de haven in de tweede helft van 2018 operationeel.

Spin-off
Dat de haven, die niet alleen Waalwijk maar heel Midden-Brabant bereikbaar maakt voor klasse V schepen, een impuls geeft aan de economie in Waalwijk en haar regio, mag duidelijk zijn. De haven bepaalt voor een belangrijk deel de toekomst van de Langstraat en omliggende regio. Een lange termijngedachte is daarmee vanzelfsprekend
bij dit project. ‘Naast de realisering van de noordelijke ontsluiting van Haven Acht aan het water, de A59, zien we de insteekhaven als spin-off voor de sociaaleconomische toekomst van de stad en de regio. Het logistieke plaatje is dan compleet. Naast de Bergsche Maas, de A59 en de noordelijke ontsluiting, hebben we alles in huis om een nog grotere logistieke trekpleister te worden. Op het aangrenzende industrieterrein Haven Acht vestigen zich in de nabije toekomst steeds meer bedrijven. Daarover voeren we gesprekken met geïnteresseerde partijen.’ 

Juiste balans
Bakker is blij met het perspectief van de insteekhaven die het gebied Midden-Brabant dus een sterke positionering op zowel economisch als maatschappelijk gebied oplevert. ‘Een mooie ontwikkeling die niet alleen aansluit bij onze ambitie om samen met Tilburg de eerste Logistieke Hotspot van Nederland te worden, maar ook een positieve impuls geeft aan het sociale klimaat in Waalwijk.’ Want met de komst van de haven staat er nog veel meer te gebeuren. Wethouder Bakker realiseert zich dat maar al te goed. ‘We moeten blijven beseffen dat alle ontwikkelingen die de buitenhaven met zich mee brengt, zich ook vertalen in structurele huisvestingsmogelijkheden. Denk hierbij aan een groeiend aantal arbeidsmigranten, dat moeten we niet onderschatten.’ Bakker vervolgt: ‘Zo’n groei vraagt een integrale aanpak waarbij we naast huisvesting ook kijken naar voldoende scholen en
sportlocaties. Het hele gebied kan verstedelijkt worden tot aan het Drongelens kanaal. Met de groei van de economie groeit ook de stad. Dus naast de haven moet er aandacht zijn voor een mooi centrum, woongelegenheid en recreatie. Als gemeente vinden we het belangrijk dat er evenwicht is én blijft tussen economische en sociale elementen. Deze balans bepaalt een prettig woon- en leefklimaat voor de inwoners. Ons doel is dat we daarbij moeten blijven werken voor de generaties na ons. Want zeg nou zelf, hoe mooi is het als je over 30 jaar tevreden over de dijk fietst en vol overtuiging kan zeggen: die oostelijke insteekhaven, dát was nog eens goed vooruitgedacht.’

Tekst: Mireille Kleijngeld
Fotografie: Raldo Neven