Column René Klotz: Bubbels


Uitgave: Nov-Dec 2016
Thema’s: Bedrijfshuisvesting Hypotheken Beleggen

De economie trekt onmiskenbaar aan. Na vele jaren crisis is het eindelijk meer dan een lichtpuntje in de tunnel. We zijn de tunnel uit! Hebben we geleerd van de crisis? We beamen allemaal van wel. Immers de ‘boze banken’ zijn heel streng, hebben meer buffers, meer toezicht en verstrekken minder gemakkelijk en vooral minder krediet. Dus dat zit wel snor. Het ondernemers- en consumentenvertrouwen bevindt zich al geruime tijd in de plus. En de consument spendeert haar geld weer in duurdere consumptiegoederen, reizen en vooral ook koopwoningen.

Het aantal verkochte woningen is met tientallen procenten omhooggeschoten. Er is hier en daar, met name in en rondom de grote steden, weer sprake van schaarste. En ook de prijzen rijzen soms de pan uit. In Amsterdam zelfs onlangs meer dan 20% prijsstijging! En dat met een lagere ‘loan to value’; minder hypotheekrenteaftrek en mèt aflossingsverplichting.

Ook voor beleggingsobjecten (verhuurde kantoren, logistieke centra en woningcomplexen) is heel veel geld beschikbaar door de ruime geldpolitiek in Europa en de wereld. In 2015 is er voor circa 1 miljard euro aan woningcomplexen verkocht terwijl er voor vele miljarden meer geld op de plank lag en er vraag naar was. Ook daar is de beleggingsmarkt weer booming. Een paar jaar geleden in de crisis moesten Duitse open end fondsen hun kantoren op de beste kantoorlocatie van Nederland (Zuidas Amsterdam) verkopen met vele miljoenen verlies. En nu buitelen buitenlandse (Aziatische en jawel ook Duitse) fondsen over elkaar heen om ze voor vele miljoenen weer op te kopen.

Hebben we echt geleerd? Of zijn we weer op weg naar een nieuwe bubbel? Iedereen zegt te hebben geleerd. Maar met de ervaring van verschillende (vastgoed)crises in de jaren ‘70/’80, millennium en 2008 tot 2015 achter de rug, durf ik te stellen dat we gewoon opportunistisch onderweg zijn naar de volgende bubbel. Het is net als bij een piramidespel, stoelendans of zwartepieten. Je moet er alleen voor zorgen dat jij niet de laatste bent.

Bubbel in 2017? Wie het weet mag het zeggen. Voorlopig alleen bubbels op 31 december.

< Alle thema's