‘De Nederlander’ is cultureel gezien nogal een buitenbeetje. We lopen sneller tegen cultuurverschillen aan dan anderen. Jan Vincent Meertens schreef een boek over het samenwerken en onderhandelen met mensen in andere culturen: ‘Do we have a deal?’ Als het antwoord ‘ja’ is dan is dat bij ons ook ‘ja’. Maar is dat ook zo elders?

Hoe zien anderen ons eigenlijk? Jan Vincent legt uit waarom die refl ectie zo belangrijk is: ‘Een Poolse filosoof zei ooit: hij is de ander voor mij, maar ik ben ook de ander voor hem. Ik laat de lezer graag, vaak met een knipoog, in de spiegel kijken.’ Jan Vincent vervolgt: ‘In mijn boek en trainingen deel ik talloze ervaringen uit mijn eigen ervaring als expat, reiziger en ondernemer. En ik beschrijf situaties die anderen met me deelden; uit de politiek, het onderwijs en zorg. En niet alleen de successen. Van fouten leer je het meest.’

Overbruggen
Op basis van wetenschappelijk onderzoek hebben Jan Vincent en zijn collega’s van Hofstede Insights een model ter beschikking om cultuurverschillen te herkennen, te begrijpen en te overbruggen. Ook voor organisatiecultuur. ‘Mijn boek geeft handvatten om in de praktijk mee te werken. Laatst trainde ik leidinggevenden bij een groot IT bedrijf. Het bedrijf krijgt steeds meer werknemers uit andere culturen. Iedereen spreekt Engels, maar een gemeenschappelijke taal betekent niet een gemeenschappelijke cultuur. Die nieuwe collega’s zijn vaak veel hiërarchischer ingesteld dan hun managers. Zij willen een baas, geen coach. Bij de EU, waar ik regelmatig trainingen verzorg, lopen allerlei culturen door elkaar heen. Door onze trainingen leren ze misverstanden te voorkomen.’

Stereotypen
We vertrouwen in de praktijk vaak op stereotype beelden die iedereen nu eenmaal heeft. ‘Dat zien we continu om ons heen gebeuren, denk maar aan de opmerking van Jeroen Dijsselbloem over drank en vrouwen’, zegt Jan Vincent. ‘Tegelijkertijd vindt hij dat hij zoiets moet kunnen zeggen. Daarmee bevestigt hij het stereotype beeld dat anderen vaak van ons hebben: we zijn lomp.’ 

Door elkaar
In het boek, dat door managementboek.nl als een absolute aanrader wordt aangeprezen, behandelt Jan Vincent verschillende thema’s die de samenwerking beïnvloeden. ‘Anders dan bij ons lopen taken en relaties veel meer door elkaar heen. Als de baas of een vriend je nodig heeft dan moet de rest even wachten’.

Tekst: Loes Cornelissen
Fotografie: Michel Klop