Groei en minder bescheidenheid, dat is waar Emile Aarts met Tilburg University naar streeft. De rector magnificus is van mening dat de onderwijsinstelling goud in handen heeft. Met bijvoorbeeld het multifunctionele amfitheater in het nieuwe onderwijscentrum en met de unieke bachelor ondernemerschap.

Tilburg University viert in 2017 haar negentigste verjaardag met als thema ‘90 years of connecting people and knowledge’. De universiteit gebruikt het lustrum om haar verbinding met stakeholders te vieren en organiseert tal van activiteiten op de campus en in de stad.

Behoorlijke druk
Het verbinden van mensen en kennis begon ooit op de toenmalige hogeschool. Van een lokaal vol economiestudenten groeide de onderwijsinstelling uit tot een specialistische universiteit met vijf faculteiten en bijna 14.500 studenten. Emile Aarts: ‘Tegen 2025 moet de universiteit 20.000 studenten tellen zodat we tot de middelgrote universiteiten behoren. Een dergelijke groei betekent een behoorlijke druk op de organisatie. We werken er hard aan om die groei aan te kunnen.’ Zo wordt in 2018 een nieuw onderwijs- en zelfstudiecentrum opgeleverd en wordt de Tilburg University campus uitgebreid door de aankoop van vastgoed.

Rode draad
Het faciliteren van die enorme groei typeert de rector magnificus als ‘ondernemen op universitair niveau’. Het ontwikkelen en stimuleren van ondernemerschap voert als een rode draad door alle recente activiteiten van de onderwijsinstelling. ‘Grote bedrijven geven aan dat de medewerker van de toekomst over ondernemerschap moet beschikken. Dat betekent niet dat ze allemaal een eigen bedrijf moeten starten, ook in loondienst kunnen ze ondernemend zijn.’ Daarnaast stimuleert de universiteit ondernemerschap onder studenten. ‘Daarmee willen we een stap verder zetten dan ons motto ‘Understanding Society’. We groeien steeds meer toe naar ‘Advancing Society’. We doen dus ook iets met onze kennis, we helpen de maatschappij vooruit. Daarom stimuleren we vooral ondernemerschap dat iets doet voor de maatschappij.’

Artiesten
Tilburg University ontwikkelt ook haar eigen ondernemerschap steeds verder. Zo verzamelde het bestuur tijdens de totstandkoming van het universitair Strategisch Plan 2018-2021 input buiten de campus. ‘We hebben gesproken met 300 alumni, collegauniversiteitsbestuurders, non-profitorganisaties en stakeholders zoals ondernemers. Hieruit kwam onder meer dat zij Tilburg zien als ‘the best kept secret’ in universiteitsland.’ Dit vindt hij jammer. ‘Maar er ligt ook een bepaalde potentie in besloten, want zoiets zeg je niet over iets waar je niet in gelooft. We missen een meer naar buiten gekeerde houding. Regelmatig denk ik: zie je dan niet dat we goud in handen hebben?’ Hij doelt bijvoorbeeld op de bouw van het onderwijs- en zelfstudiecentrum dat begin volgend jaar gereed is. ‘Het bevat onderwijsvoorzieningen en heeft de uitstraling van een hedendaags theater met talloze interactiemogelijkheden. Het is een ‘educational experience center’ waar studenten een onderwijsbelevenis gaan krijgen en docenten het beste van zichzelf laten zien, als ware het artiesten’, zegt hij niet zonder trots. ‘En we hebben nog veel meer mooie wetenschappelijke successen in huis die we kunnen gebruiken om onze visie uit te dragen. Dat doen ondernemers toch ook, een mooi verhaal om een goed idee heen maken en daarmee geld ophalen om dat idee uit te voeren?’

Wicked problems
Een andere manier waarmee de universiteit ondernemerschap stimuleert, is social venturing; het starten van ngo’s, stichtingen en kleine bedrijven zonder winstoogmerk. ‘Dit soort ngo’s starten vanuit een sociaal vraagstuk dat onoplosbaar lijkt vanwege de vele tegenwerkende elementen. Deze wicked problems proberen we op te lossen met onder meer de hulp van studenten met innovatieve plannen en ideeën.’ Een mooi voorbeeld: naar aanleiding van een vraag van een gemeente hebben studenten ontdekt dat je door gebruik te maken van bestaande data tot op wijkniveau kunt bepalen waar eenzame mensen wonen.‘Dus nu kan de betreffende gemeente deze mensen vinden en hen helpen om iets aan hun eenzaamheid te doen.’ En een exotischer probleem: dierenbeschermers van het Zuid-Afrikaanse Krügerpark die nieuwe mogelijkheden zochten om stropers te pakken. ‘Tijdens een hackaton hebben jonge mensen zich hier 24 uur over gebogen. Het winnende team heeft dieren voorzien van GPS. Op grond van het veranderende gedrag van die dieren in een kudde kun je tot op 50 meter nauwkeurig bepalen of er een stroper in de buurt is. Fascinerend toch?

Tekst: Sara Terburg
Fotografie: Kees Bennema