Column Marc Heuvelmans: De WOB-hopper


Uitgave: Sept-Okt 2015
Thema’s: Advocatuur Column Overheid Recht

Iedereen kent ’m wel, de WOB-hopper. Een irritant mannetje dat kleine slimmigheidjes ontdekt in de wet en dan op alle mogelijke manieren probeert overheden het bloed onder de nagels vandaan te halen. En dan gaat het alleen nog maar om toebrengen van frustratie en chagrijn. Het wordt helemaal kermis als de WOB-hopper er een verdienmodel in ontdekt. Deze luis in de pels van gemeenten probeert dan zoveel mogelijk geld te verdienen met het op een oneigenlijke manier misbruik maken van een op zichzelf goed bedoelde regeling, waarin een element van aansporing zit voor ambtenaren die moeilijk vooruit te branden zijn.

Omdat het openbaar bestuur nu eenmaal openbaar is, kunnen burgers kennis nemen van vrijwel alle informatie die de overheid gebruikt voor haar besluitvorming. Die informatie is vrij opvraagbaar en om overheden een wettelijke rechtvaardiging te geven die informatie ook echt met burgers te delen, is de Wet Openbaarheid van Bestuur, de WOB in het 
leven geroepen. Een goed instrument om de controle op het handelen van overheden vorm te geven. Niet dat elke gemeente er op zit te wachten gedetailleerd uit te leggen hoe
besluitvorming tot stand komt; er kunnen wel eens gevoelige randjes aan overheidsbesluiten zitten.

Als de gemeente talmt met het geven van informatie, dan verbeurt ze een dwangsom en die is voor de burger opeisbaar. Zie daar het verdienmodel van de WOB-hopper, die bij
elke gemeente elke dag de meest stompzinnige verzoeken om informatie indient, wetende dat daardoor het systeem volledig verstopt raakt en de gemeente vanzelf dwangsommen
gaat verbeuren. Dat kostte de overheid in 2014 ruim 14 miljoen euro. Daarom zag de minister zich genoodzaakt de wet te wijzigen en de dwangsombepaling te schrappen; de voorbereiding is in volle gang.

Dus wat houdt de goedbedoelende burger over, die met recht vanuit een gerechtvaardigd belang een verzoek om informatie indient? Een lege huls, waar geen enkel dwangmiddel meer in zit om een weiger achtige gemeente tot actie aan te sporen. WOB-hopper,
bedankt!

< Alle thema's