De VAR geldt niet meer. Uiterlijk 1 mei 2017 moeten opdrachtgever en opdrachtnemer een overeenkomst hebben waaruit blijkt dat er geen sprake is dan wel kan zijn van een (fictieve) dienstbetrekking. Is er geen deugdelijke overeenkomst en/of is de feitelijke situatie anders dan de overeenkomst, dan loopt de opdrachtgever het risico dat alsnog loonheffing moet worden afgedragen.

Er is al veel over geschreven en tegen geageerd. Vooral vanuit het perspectief van de opdrachtnemer, de ZZP’er. Enerzijds begrijpelijk, anderzijds vreemd. Want in het nieuwe systeem verschuift het risico van de opdrachtnemer (de ZZP’er) naar de opdrachtgever. De belastingdienst gaat controleren bij opdrachtgevers en de opdrachtgever aansprakelijk stellen als geconcludeerd wordt dat wel sprake is van een dienstbetrekking. De opdrachtgever moet dan alsnog loonheffing afdragen en moet maar zien of hij dat kan verhalen op de opdrachtnemer.

Voor bedrijven, die ZZP’ers inhuren en dus als opdrachtgever zijn aan te merken, is het dan ook essentieel om de komende periode hun huiswerk goed te doen. Dat kan als volgt worden aangepakt:
• Inventariseer huidige contracten en afspraken met ZZP’ers/freelancers/externe inhuur: hoeveel en welke vorm van externe inhuur, voor welk werk, wat zijn de afspraken en wat zijn de feitelijke situaties.
• Stel eigen standaard overeenkomsten op voor de diverse soorten situaties, die voldoen aan de voorwaarden van de belastingdienst. Op die manier ben je als opdrachtgever in de lead. Beslis of de eigen standaard overeenkomst wel of niet aan de belastingdienst wordt voorgelegd.
• Ontwerp, implementeer en communiceer nieuwe interne processen en procedures inclusief beheers- en monitoringsmaatregelen. Zodat binnen het bedrijf bekend is wat wel en (vooral) niet kan bij externe inhuur. En om in control te zijn en te blijven.

Papier is geduldig, dus opdrachtgever en opdrachtnemer kunnen veel overeenkomen op papier. Belangrijker en uiteindelijk bepalend is de feitelijke situatie: wat gebeurt er op de werkvloer? Daarbij spelen veel factoren een rol en moeten (helaas) veel omstandigheden, details, de feitelijke uitvoering van de afspraken en van het werk goed bekeken worden. Dat gaat de belastingdienst ook doen, ter plekke. Weliswaar niet nu al, maar wel vanaf mei 2017. Opdrachtgevers (zeker in risicosectoren als schoonmaak, bouw en transport) zijn gewaarschuwd!