Gerechtsdeurwaarder worden is niet meteen de droom van iedere vrouw en ook Carla Rijken maakte in eerste instantie een andere keuze. Jaren later blijkt echter dat het deurwaarderschap perfect bij haar past. Een fantastisch beroep, vindt ze.

Een vrouwelijke gerechtsdeurwaarder is nog niet vanzelfsprekend in ons land. Telkens wanneer het deurwaarderscollectief aangevuld wordt met een vrouwelijk lid, kan dit feit rekenen op de nodige (media-)aandacht. Ook de beëdiging van Carla Rijken ging niet onopgemerkt voorbij. Ze was de eerste en tot nu toe enige, vrouwelijke gerechtsdeurwaarder van ’s-Hertogenbosch. Naast beschermd, is het beroep anno 2013 blijkbaar nog steeds overwegend mannelijk.

Creatieve oplossingen
‘Vroeger werden vrouwen zelfs geweerd in dit vak’, vertelt Carla. Een voorbeeld: kort na de oorlog was de weduwe van een gerechtsdeurwaarder zo gefascineerd door het beroep, dat zij de opleiding wilde volgen. Maar dat werd haar dus categorisch geweigerd. ‘Zelfs vandaag gaat men er nog standaard vanuit dat de deurwaarder een man is. Als ik bij een opdrachtgever kom aanzetten, word ik vaak voor de taxateur of verzekeringsagent aangezien. Soms zelfs voor iemand van DELA omdat ik vaak donkere kleding draag’, lacht ze. ‘Tegelijk merk ik dat zowel opdrachtgevers als debiteuren juist graag met een vrouwelijke gerechtsdeurwaarder te maken hebben omdat zij soms meer gedaan krijgen dan hun mannelijke collega’s. Hoe dat komt? Moeilijke vraag. Misschien omdat wij toch verder gaan in het zoeken naar een minnelijke schikking’, antwoordt ze nadenkend. ‘Als ik tot de ontruiming van een huis moet overgaan, weet ik dat ik alles heb geprobeerd om dat te voorkomen. In elke situatie probeer ik namelijk een oplossing te vinden die voor beide partijen aanvaardbaar is. Een oplossing waarbij de opdrachtgever zijn geld krijgt en de schuldenaar zich correct bejegend voelt. Bij het zoeken naar die oplossing kan ik erg creatief zijn. Zo heb ik eens de moeder van een debiteur laten omroepen op een camping. Vervolgens belde die vrouw vanuit een telefooncel terug en maakte ze telefonisch het geld over, waardoor het beslag (voorlopig) van de baan was. Dat alles gebeurde uiteraard met toestemming van de debiteur in kwestie. Het moet overigens gezegd dat ons kantoor bekendstaat om een menselijke aanpak van debiteuren. Het klinkt misschien vreemd, maar mensen komen hier graag betalen.’

Durven doorzetten
‘Uiteraard moet je over de nodige expertise beschikken. Maar daarnaast moet je ook een doorzetter zijn en je moet kunnen relativeren. Soms kom je immers in schrikbarende situaties terecht, waarbij je ook wel eens met agressie of bedreigingen te maken hebt. Hoe agressiever de debiteur wordt, hoe rustiger ik probeer te zijn. Het is belangrijk dat de debiteur constructief meedenkt over een oplossing en dat kan pas als hij of zij rustig is. Jammer genoeg lukt dat niet altijd. Vorig jaar bijvoorbeeld ben ik tijdens een ontruiming fysiek aangevallen door wat achteraf een bekende van de politie bleek te zijn. Het was een heftige ervaring. Gelukkig ben ik nuchter genoeg om het van mij af te zetten. Althans als het niet te dichtbij komt. Een beslaglegging in mijn buurt doet iemand anders van ons kantoor want dat grijpt te veel in mijn eigen leefwereld.’

Impact van de crisis
‘Nee, sinds het uitbreken van de crisis is het aantal wanbetalers niet opvallend toegenomen’, antwoordt Carla. ‘Dat we het al drukker hebben, is omdat we meer stappen nemen om vorderingen te incasseren. We komen sneller in actie omdat opdrachtgevers ons veel eerder inschakelen. Woningcorporaties bijvoorbeeld laten achterstallige huur minder lang oplopen. Zij weten immers dat drie maanden huurachterstand nagenoeg onoverkomelijk is voor de huurder. Daarnaast merk ik dat opdrachtgevers steeds vaker een maatoplossing vragen. Enerzijds willen ze er alles aan doen om hun klanten te behouden en vragen zij om hun debiteuren met fluwelen handschoenen aan te pakken, anderzijds willen ze uiteraard hun geld. Ook vanuit dit gegeven ga ik oplossingsgericht te werk.’

Eigen reisbureau
Overigens is Carla Rijken niet altijd onderweg naar een debiteur of opdrachtgever.
Als mede-eigenaar van ‘Stalman & Rijken’ (dat vorig jaar zijn veertigste verjaardag vierde), houdt zij zich vooral met de interne gang van zaken bezig, terwijl Marcel Stalman het commerciële aspect voor zijn rekening neemt. Daarnaast geeft ze gastcolleges in beslag- en executierecht (bij onder meer Hogeschool Avans). Als het om extravagante beslagleggingen gaat, ruilt ze echter maar al te graag de kantooromgeving voor de praktijk. ‘Vorige week moest ik beslag leggen op een gigantische olietanker’, vertelt ze, ‘en dat ging met de nodige actie gepaard: vanaf de kade op het schip klimmen, het aan de ketting leggen en vervolgens tot een oplossing proberen te komen. Ik kick op dat soort beslaglegging’, zegt ze lachend. ‘Vaak vragen opdrachtgevers in dat soort situaties ook expliciet naar mij.’ Heeft ze ooit spijt dat ze haar oorspronkelijke droom, stewardess worden en daarna een eigen reisbureau beginnen, nooit waarmaakte? ‘Geen seconde, antwoordt ze meteen. Gerechtsdeurwaarder is een fantastisch beroep. Het brengt je overal.’