Altijd weer komt de vraag op of wij, Westerse landen, het recht hebben om andere landen te bekritiseren (los van de vraag of we dat moeten doen). Voor gewone mensen is dat een lastige morele vraag. Zijn die mensenrechten wel geldig voor iedereen of is dat toch een westerse uitvinding die we te pas en te onpas loslaten op anderen? Neokolonialisme, zeg maar.
Als het wet is
Het grote voordeel voor juristen (dat zijn geen gewone, maar lichtelijk verknipte mensen) is dat ze altijd om de moraal heen kunnen en op zoek mogen naar regels, naar de wet. Het maakt ons niet uit wat erin staat, betogen we, als het wet is, geldt het. Kent u het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten (het IVBPR)? Geen nood, wij wel. Het is een multilateraal verdrag dat staten die partij zijn, verplicht de burgerlijke en politieke rechten van individuen te respecteren, waaronder het recht op leven, de vrijheid van godsdienst, het kiesrecht, het recht op een eerlijk proces en de vrijheid van meningsuiting. Ook is geregeld dat niemand in slavernij gehouden mag worden.
O, Qatar…
Als je de lijst van landen naloopt die dit verdrag onderschreven hebben, sla je stijl achterover. Ik dacht nog dat de Privacywet de meest genegeerde wet was, maar ik heb duidelijk buiten de IVBPR gerekend. Wat dacht u van Iran, Syrië en Wit-Rusland als trotse ondertekenaars! Myanmar is geen ondertekenaar. Dat is dan wel fair. Geen valse beloften in elk geval. Tot mijn verbazing heeft ook Qatar zich medio 2018 aan het IVBPR gecommitteerd. Dat betekent dat Qatar zich heeft verbonden om de in het verdrag erkende rechten te eerbiedigen en deze aan eenieder die binnen zijn grondgebied verblijft en aan zijn rechtsmacht is onderworpen te verzekeren, zonder onderscheid van welke aard ook.
Reinste juristerij
Mijn hemel, zelfs juristen zullen eraan moeten geloven. We kunnen ons niet meer verbergen: Qatar heeft zich gecommitteerd aan de vrijheid van meningsuiting en vindt dat niemand in slavernij gehouden mag worden. Qatar wijzen op slaven uit Bangladesh en het belang van ‘One Love’ is niet moralistisch of neokoloniaal. Het is gewone juristerij! Gelukkig is Infantino in een vorig leven advocaat geweest. Die zal dat wel snappen.