Beleggen lijkt een rationele bezigheid. Volgens de boekjes maken beleggers een afgewogen keuze tussen rendement en risico. In de praktijk blijkt echter dat emoties ook in de financiële wereld een grote rol spelen. Onder de noemer ‘behavioural finance’ wordt hier steeds meer onderzoek naar gedaan. Hieruit komt naar voren dat beleggers vaak irrationeel gedrag laten zien. 

Een belegger met een lange termijn beleggingshorizon laat zich in de praktijk toch vaak leiden door korte termijn sentimenten en laat zich verleiden aan- en verkopen te doen. Afgezien van de kosten gebeurt dit vaak op het verkeerde moment. Beleggers kopen als het sentiment positief is en koersen hoog staan en durven niet in te stappen als alles kommer en kwel lijkt. Maar juist de perioden waarin niets positief lijkt en koersen laag staan, blijken voor de lange termijn de beste instapmomenten.

Een bekende uitspraak van Benjamin Graham, grondlegger van het ‘waardebeleggen’ en leermeester van Warren Buffet, is: ‘Het grootste probleem en de grootste vijand van de belegger is hijzelf’. Als belegger in aandelen ben je in feite voor een stukje eigenaar van het bedrijf waarin je belegt. Je hebt recht op de winst van het bedrijf, die of als dividend wordt uitgekeerd, of de waarde van het bedrijf en dus ook de koers, laat groeien. Een investering in een bedrijf doe je voor de lange termijn, zo zou je in feite ook naar het beleggen in aandelen moeten kijken.

Hoe voorkom je nu dat emoties bij beleggen de overhand krijgen? Belangrijk is om eerst de doelstelling van het beleggen helder op het netvlies te krijgen. Is het vermogen bedoeld als aanvulling op het pensioen, of misschien voor een grote aankoop in de toekomst? De doelstelling bepaalt vervolgens de opbouw van de portefeuille en het raamwerk om beleggingsbeslissingen te nemen. En vervolgens is het zaak om vast te houden aan de doelstellingen en het raamwerk en te voorkomen dat emoties u toch in de verleiding brengen om van het gekozen raamwerk af te stappen. De grootste vijand kun je op deze manier met eigen wapens verslaan.