De Gruyter Fabriek ondergaat een grootscheepse en radicale verbouwing. Toch hoor je de huurders nauwelijks klagen. De onderlinge verbondenheid en het feit dat ‘hun’ pand model staat voor nieuw ondernemerschap, zorgen voor de nodige flexibiliteit.

Dankzij Clemens Bolhaar, directeur BIM (Bossche Investerings Maatschappij), is de vroegere fabriek als industrieel erfgoed behouden. Nog belangrijker echter is de
herbestemming die BIM aan het complex wist te geven: met 55.000m2 en vierhonderd gebruikers is De Gruyter Fabriek het grootste bedrijfsverzamelgebouw van Nederland. Bovendien geldt het als hét centrum voor de creatieve en innovatieve ondernemer.

Zichzelf overleefd
'Het is eigenlijk een wonder dat De Gruyter Fabriek nooit is afgebrand', zegt Clemens. Nadat de BIM het in 1986 kocht, werd het ongestructureerd gevuld met allerlei bedrijfsactiviteiten. Hoewel er een hoop productiebedrijven (dakbedekking, houtverwerking etc.) zaten, lieten de veiligheidsvoorschriften nogal te wensen over. Dat de fabriek bovendien een summier onderhoud kende, was evenmin bevorderlijk voor de veiligheid. Met een naam als Bedrijvencentrum Brabant straalde het pand geen enkele identiteit uit.' Gelukkig wist Clemens de gemeente, de provincie en Europa te overtuigen dat de oude fabriek cultureel erfgoed is en een herbestemming waardig. Dankzij een Europese en een provinciale subsidie kon BIM allereerst het achterstallige onderhoud aanpakken. De volgende stap was te gaan praten met de bewoners over een eventueel andere huisvesting met als resultaat dat er behoorlijk veel ruimte vrijkwam. Het was tijd om de volgende stap te zetten: een drastische verbouwing van het complete pand.

Groot draagvlak
'Het renovatieproces omvat drie onderdelen het kantoorgebouw, de productiehallen en de grote opslagmagazijnen - en is nu zowat halverwege. Iedere plek van de fabriek krijgt een nieuwe bestemming, afgestemd op de behoeften van de respectieve huurders. Sommige (zoals webdesigners) hebben bijvoorbeeld behoefte aan state of the art plekken met luxe en een glasvezelverbinding. Andere (kunstenaars) willen juist de vuile, ruwe werkplekken. Zoals het er nu uitziet zal de renovatie van kantoren en hallen afgerond zijn in het eerste kwartaal van 2012. Het moet wel gezegd dat de huurders alle lof verdienen, want de renovatie vergt veel meer van hen dan wij ooit durfden in te schatten. Zo zijn sommige huurders tijdelijk naar een andere werkplek getrokken om ruimte vrij te maken voor de verbouwing. Andere werken een tijdje van thuis uit of verschuiven binnen het gebouw. Er zijn er echter ook die gewoon blijven zitten! Tussen al het stof en andere ongemakken zoals geluidsoverlast. Het draagvlak en het enthousiasme voor de renovatie zijn erg groot en dat heeft ook veel te maken met het fantastische werk van onze projectmanager Joost de Bruijn.'

Centrum van creativiteit
De attitude en visie van BIM zijn echter eveneens bepalend voor deze succesvolle verbouwing waarbij zoveel partijen betrokken zijn. Sinds haar oprichting (1950) heeft BIM het nieuwe ondernemen gefaciliteerd. Nu zijn er acht bedrijfsverzamelgebouwen. Daarbij gaat de vastgoedorganisatie (bedrijfseconomisch verantwoorde) risico’s niet uit de weg. 'Wij gaan door waar anderen (lees: reguliere beleggers) afhaken. Bovendien werken wij vraaggestuurd; wij spelen in op de behoeftes van (potentiële) huurders en laten hen tot op zekere hoogte zelf bepalen hoe hun ruimte er moet uitzien. De BIM faciliteert starters optimaal. De Gruyter Fabriek herbergt architecten, webdesigners, ontwerpers, een fotostudio, een internationaal gerenommeerde keramiste… Maar wat opvalt is het communitygevoel. Het gebeurt bijvoorbeeld steeds vaker dat verschillende huurders-ZZP’ers (potentiële) klanten benaderen met een gemeenschappelijke offerte, kwestie van een completer pakket aanbieden. Op dit moment voeren we zelfs gesprekken met twee concurrerende bedrijven die per se in één ruimte willen zitten, met andere ZZP’ers in de buurt. Ik ben ervan overtuigd dat het zoeken naar gelijkgestemden en het elkaar inspireren, de toekomst van het ondernemerschap inhouden. Wij willen het vliegwiel van dit nieuwe ondernemerschap zijn. De Gruyter Fabriek moet nog meer het centrum van de innovatieve en creatieve industrie worden, maar ik denk dat we goed op weg zijn', besluit Clemens Bolhaar tevreden.