Angela redt de EU. Stoïcijns kijkend ondanks de grote druk. Zo is ze: de voormalig  Oost-Berlijnse ging op de avond dat de Mauer viel met een vriendin naar de sauna  en pas de volgende dag een kijkje nemen in het Westen.

Dan ben je koel. Of cool.

En vooral niet afgeven op collega-regeringsleiders, al heb je er nog zo’n hekel aan. Hoewel, bij de persconferentie van Merkosy op 23 oktober ontspoorde het even. Dat heb je met die extraverte Fransen.

Lichaamstaal is lastig in de politiek. Woorden ook voor de minder subtielen. PVV’er Machiel de Graaf vond het nodig in de Eerste Kamer te spreken van lobbycratie toen het om de bijbaantjescultuur ging. D66 en GroenLinks zijn eurofiele cultuurmarxisten en Marleen Barth werd aangeduid als de Wassenaarse burgemeestersvrouw. Zulke omgangsvormen kun je verwachten van een partij van brievenbuspissers. Nu haalt het de krant, over een paar jaar kijken we er niet meer van op.

Je kunt ook principes hebben. Emile Roemer geeft aan bij de SP weg te zijn op het  moment dat de verplichte afdracht aan de partijkas wordt afgeschaft. Makkelijker kun je het je politieke vijanden niet maken. Maar wat heb je aan principes als je alleen staat. Je wordt een roepende Marco Bakker die vanuit Oost-Groningen het communisme predikt. Althans, vanuit Oost-Groningen is uiteindelijk het laatste geroep verstomd.

Wij maar denken dat het gevaar uit het Oosten komt. Nee, het echte gevaar komt  uit China. De Chinezen willen Europa wel helpen maar weten niet goed hoe; ze zijn  nimmer de helpende hand geweest en moeten wennen aan hun nieuwe rol in de wereldpolitiek. Maar dat zal snel wennen. Onlangs kwam de eerste waarschuwing: dat die Europeanen eens aan het werk moeten gaan en besluiten moeten nemen. Goed gezien.

De Chinezen zijn al voor een groot deel eigenaar van de VS door het opkopen van  
staatspapier. Europa volgt. Daar helpen geen tanks of kruisraketten tegen. Die hebben we overigens toch niet meer. Nee, die Chinezen, ze zijn er al, en wel om de hoek. 'Sambal bij?'

Dat die PVV’ers dat niet gezien hebben.

Reageren? jaap.van.wijlen@bdo.nl

Jaap van Wijlen, partner BDO ’s-Hertogenbosch