‘De enorm oplopende prijzen van grondstoffen; ga er maar aan staan. Bloem die sinds vorig jaar met 140 procent is gestegen. Roomboter met 250 procent! De slagroom is nu weer met 48 procent gestegen en gist 45 procent. Waar gaat dit over?!’
Overlevingsmodus
Bas Vermeulen, dga van bakkersbedrijf Vermeulen & Den Otter maakt zich terecht zorgen. Nog deze ochtend ging een grote bakkerij in Cuijk failliet. Achtenveertig mensen verloren hun baan. ‘Ik snap ook wel dat de overheid niet iedereen kan redden, maar ze komen nu met een overheidsregeling (TEK) waarvan niemand binnen onze club van zestig bakkers gebruik kan maken. Serieus: níemand! Teleurstellend, of niet dan? Je moet namelijk minimaal 12,5 procent van je omzet in energie hebben. De meesten zaten op 3,4 procent en schieten nu naar de 8,9 procent. Maar die 12,5 gaan ze niet halen. Sowieso moeten te veel bakkers hun deuren sluiten. Ook 60+ bakkers die niet aan personeel kunnen komen. Die werken zich kapot en moeten geld bijleggen. Na al dit investeren zien ze zich genoodzaakt om de stekker eruit te trekken. Ze zijn er klaar mee. Het is triester dan triest.’
De TEK-‘regeling’
De ondernemer met een productiebedrijf in brood, banket en aanverwante artikelen bedient klanten als Sligro, Hutten Catering, Efteling, Libema Groep plus de lokale horeca en catering. Vierendertig jaar geleden stapte Bas samen met zijn vrouw in zijn vaders zaak toen zijn oom eruit stapte. In 2005 nam hij Jos den Otter Patisserie over. Bas heeft momenteel twee productielocaties (in Vught en Vlijmen), negen winkels en in totaal 150 ft-ers en pt-ers in dienst. Hoe zorgelijk de huidige situatie ook, hij legt zichzelf op om niet te negatief te zijn. ‘Weet je, ik heb een simpele tactiek: even mijn gemak houden. Geen investeringen doen, geen nieuwe uitdagingen aangaan. In de overlevingsmodus gaan zitten. Maar wel open blijven staan voor samenwerkingen. Niet leuk om te zeggen, maar de een z’n dood is de ander z’n brood. Ik krijg namelijk aanvragen van klanten van bedrijven die dreigen om te vallen. Die mensen willen verder en zijn op zoek naar bakkers zoals ik die willen blijven leveren.’ Om overeind te blijven gaat Bas zijn prijzen aanpassen. Er moet 35 cent op ieder brood bij om het te redden. Een berekening die onderschreven wordt vanuit de landelijke bakkersorganisatie Top Bakkers waar Bas deel van uitmaakt. Dit is nodig om de prijsstijgingen van de grondstoffen én sinds kort ook de energiekosten te kunnen dekken.
Winnaars hebben vrienden
Bas, komend uit een Brabantse ondernemersfamilie, ziet altijd kansen en mogelijkheden. Hij dacht na: waar zitten de winnaars en waar de verliezers? De verliezers bleken voorheen uit de horeca te komen; de winnaars waren ondernemers met eigen winkels. ‘Dus ben ik gaan investeren in meer eigen winkels’, legt hij uit. ‘Helaas vallen eigen winkels tegenwoordig ook steeds meer om. Want behalve de grondstoffenprijs- en gasprijsstijging gaat ook aan de omzetkant veel veranderen. Je ziet een enorme terugloop van klanten in winkels. Ook in onze branche. Die kunnen het brood van de bakker niet meer betalen. Ze staan op de rem, kopen brood bij de supermarkt. Maar ik wil bij de winnaars blijven behoren. Mensen willen werken en kopen bij winnaars, niet bij verliezers. Mijn uitdaging is om het zien vol te houden.’ Volhouden kan in deze situatie alleen wanneer je vet op de botten hebt. Gelukkig kreeg Bas al vroeg een belangrijke tip van thuis mee. ‘Mijn vader zei altijd: ‘Op het moment dat je weinig geld hebt, moet je jezelf goed verzekeren. Als je morgen je auto in de prak rijdt en je kunt de dag erop geen andere kopen, doe je het niet goed.’ Bas nam deze wijsheid ter harte en vertrouwt erop dat hij de komende tijd heelhuids doorkomt.
Halleluja
Ondernemen, hij heeft er geen nacht van wakker gelegen. Tót de kredietcrisis opdook. Vanaf toen realiseerde hij zich dat het niet altijd halleluja kan zijn. Een smet op zijn ondernemerschap? Nee. Dit scherpte juist zijn visie. Bas staat nog steeds zeven dagen per week aan. Zelfs tijdens vakanties. Zijn vrouw wordt wel eens gek van hem. ‘Ik ben nog steeds gedreven en neem soms nogal snel beslissingen’, weet hij van zichzelf. ‘Maar als je te lang wacht, kun je te laat zijn. Je kan niet altijd op safe spelen. Dan ben je altijd aan het volgen en ik ben nu eenmaal geen volger. Dat past niet bij me.’
TEKST JEANETTE VAN HAASEN