Meer bezoekers naar de regio trekken, hoe doe je dat? Wordt ’s-Hertogenbosch een magneet? Trekken we het breder en zoeken we samenwerking met andere steden of bouwen we één enorme grote cultuurtempel? En wachten we daarbij op de politiek of doen we het zelf? De meningen onder de aanwezigen zijn verdeeld, maar men is ervan overtuigd dat samenwerking de sleutel is.

Het doek gaat op. In de spotlights op het podium zitten twaalf professionals uit de gastvrijheidindustrie. Gastheer Harry Vermeulen, sinds 2007 directeur van Theater aan de Parade, opent deze middag. "Welkom in ons Theater! Het leukste theater van Brabant waar van alles gebeurt. Deze week begint hier ons seizoen, één grote glijvlucht richting de zomer van 2013." 's-Hertogenbosch heeft zoveel te bieden en de Parade heeft een aanzuigende werking op de gehele regio. "Waar maken jullie je dan eigenlijk druk om?", vraagt gespreksleider Huub van Mackelenberg zich af. Karin Rademaker is ruim 21 jaar directeur van Golden Tulip Hotel Central en vindt het noodzakelijk meer spreiding en structuur aan te brengen in het bezoek aan de stad. Als voorzitter van het Hoteloverleg 's-Hertogenbosch en Omstreken en in deze hoedanigheid betrokken bij  bezoekersmanagement 's-Hertogenbosch, heeft zij de noodzaak herhaald bij de organisatie van de internationale manifestatie Jheronimus Bosch 500. Wim van der Steen, general manager van Mövenpick Hotel 's-Hertogenbosch: "We moeten alle evenementen in een format gooien om het merk Den Bosch te vermarkten. Daarvoor hebben we elkaar nodig." Bob Hutten, directeur Hutten, wil het veel grootser aanpakken: "Den Bosch verstikt in de kleine evenementen en initiatieven zonder aantrekkingskracht. Denk Brabant. Haal anderhalf miljoen meer bezoekers naar dit gebied. Hoe doen we dat? Naar mijn idee door één heel grote Brabantse cultuurtempel te bouwen. Durf een energiehaard te organiseren of te creëren." De politicus die aan zijn return on investment denkt, zal zeggen dat Den Bosch al nummer drie op de ranglijst van meest aantrekkelijke steden staat. Harry: "Als je zo denkt kun je beter investeren in het ophogen van de wallen van deze  vestingstad en kan om vijf uur de ophaalbrug omhoog, dan zijn we klaar."

Het beste van Brabant
Remco van der Pot, manager Maaspoort Sports & Events van de gemeente 's-Hertogenbosch reageert: "De basisevenementen staan, maar naar mijn idee mist Den Bosch als stad de A-evenementen." Jan Witmer, directeur van  conferentiehotel Guldenberg te Helvoirt, vindt dat er potentie zit. "We moeten op zoek naar de gezonde liaison in de omgeving, out of the box denken, een magneet vormen en mensen trekken. Prestigieuze activiteiten breed trekken, maar wel bukken om voor Brabant het geld op te rapen." Roger Schreurs, directeur van Loco Enzo pleit er ook voor om Den Bosch als uitvalsbasis te houden. Hij is ervan overtuigd dat de congresstad hierin aanjager is. Het belang meer bezoekers naar de regio trekken is hem meer dan bekend. Jan van de Kooi is drie jaar geleden 1931 Congrescentrum Brabanthallen begonnen. 1931 is sinds twee jaar geopend en trekt in korte tijd veel extra zakelijke bezoekers naar de stad. "Voor meerdaagse evenementen en congressen heeft uitbreiding met een hotel voor ons een hoge prioriteit." Peter Raaijmakers, directeur Van der Valk 's-Hertogenbosch - Vught: "Er is voldoende hotelaccommodatie aanwezig in Den Bosch, het gebied moet uitgebreid worden om mensen hiernaartoe te trekken." 's-Hertogenbosch beschikt over een publiek private samenwerking om participanten, waaronder een aantal hier aan tafel, te vertegenwoordigen en te promoten in binnen- en buitenland. Convention Bureau Brabant is in oktober 2011 gestart in Den Bosch, met een loyaliteit naar de deelnemers van het eerste uur, maar zoekt inmiddels ook participanten elders in Brabant. Oprichter Roland Koster pleit: "Kijk over de stadsgrenzen heen: Steden en regio's zijn vaak complementair aan elkaar waardoor er, door samenwerking, een synergetische aantrekkingskracht van uitgaat. We richten ons per regio op de topsectoren, zoals hier in Noordoost Brabant: Food, Health en Pharma. Op de kruispunten van die topsectoren én de doelstellingen van onderwijs, overheid en ondernemingen in de regio vinden we de krachtigste evenementen die we moeten uitbouwen. We moeten gezamenlijk een masterplan uitvoeren en niet schoffelen op de vierkante meter. In het verre buitenland maken we gebruik van de sterke brands om ons heen; het gaat erom dat er meer zakelijke bijeenkomsten in Brabant worden georganiseerd!" Wanneer Richard Jouvenaar zijn De Ruwenberg in New York moet verkopen, gaat het altijd over Eindhoven. "Misschien moeten we toch Eindhoven en Tilburg erbij halen; dit podium aan de Parade mag groter", zinspeelt Harry Vermeulen met een lach.

Eilandjes
Rein de Laat, algemeen directeur van VVV Noordoost Brabant, vindt ook dat  niemand moet gaan vechten op de vierkante postzegel. "We pakken propositie Brabant. Tenslotte zijn de innovatieve foodsector, de leisure sector en gastvrijheid drie zaken die in ons DNA zitten. Pak het samen. Als Aisha uit Amsterdam, geboren in Marokko, naar Brabant komt, maakt het niet uit waar ze heen gaat, Eindhoven, Tilburg of Den Bosch; als ze haar muntjes maar in Brabant uitgeeft. Deze regio heeft alle ingrediënten om voorop te lopen." Richard Jouvenaar: "Waarom gebeurt er dan nog niets? We zijn allemaal eilandjes! We moeten eerst naar onszelf wijzen. Volgens mij is het de bescheidenheid van de Brabander; we zijn niet zo agressief." Roger Schreurs: "Als je op internationale beurzen ziet hoe Limburg zich presenteert en hoe Noordwijk zich manifesteert als The Beach of Amsterdam, is dat geweldig. Wij hebben Guus Meeuwis en een prachtige vlag! Doe daar wat mee. Neem zelf initiatief: laat op een Internationale beurs in de Holland stand zien hoe wij meters maken."

Cultuurtempel
"Brabant wil heel toegankelijk zijn en daarvoor zullen een aantal activiteiten moeten wijken", meent Jan Witmer. Hij wil zich richten op een aantal grote pijlers. Karin Rademaker legt uit: "Er zijn ontzettend veel initiatieven en er gebeurt altijd wat. Dus je moet keuzes maken. Kies dan voor meerjarige projecten zoals Jheronimus Bosch 500 en BrabantStad Culturele Hoofdstad 2018." Die manifestatie is een elitefeestje en géén trekpleister, klinkt het over de tafel. Karin Rademaker wil de heren er wel op wijzen dat het nationale thema in 2016 Jheronimus Bosch 500 wordt, met alle bijbehorende buitenlandse publiciteit. Wim van der Steen geeft een voorbeeld: "Als ik vanuit Spanje kom om Jeroen Bosch te bezoeken, land ik op Schiphol, boek een hotel in Amsterdam en ga alleen naar de tentoonstelling. Daarmee wil ik zeggen dat we niet moeten afwachten, maar zelf zaken moeten organiseren." Jan van de Kooi wil wel datgene verkopen wat de regio in huis heeft en niet iets nieuws bouwen à la Sydney Opera House. "Gebruik maken van wat er is, levert directer economisch resultaat op." Bob Hutten pusht: "We moeten juist wél die cultuurtempel van Brabant bouwen, waarvan de Randstad denkt: Wow! Authenticiteit groots aanpakken en niet versnipperen."

Waanzinnige kansen
Nog even terug naar Jheronimus Bosch 500 en BrabantStad Culturele Hoofdstad 2018. Met dit laatste project is een investering gemoeid van 100 miljoen euro en zoals gebruikelijk gaan de kosten voor de baten uit. "Daar komt een veelvoud aan bestedingen voor terug in de regio," verzekert Harry Vermeulen, "maar het kost heel veel moeite om dit voor elkaar te krijgen. Voor Brabant zijn 2016 en 2018 twee waanzinnige kansen." Volgens een onderzoek van het VVV/Bezoekersmanagement zijn bij het hoteloverleg aangesloten hotels klaar om internationale klanten te ontvangen. Karin Rademaker: "Voor een aantal andere toeristenontvangende partijen in Den Bosch geldt dit nog niet. We moeten de komende 36 maanden hard aan de bak om alle partijen klaar te stomen voor internationaal bezoek. Als we er gezamenlijk voor gaan, dan komen we er." Harry Vermeulen kijkt vragend de tafel rond: "Doen we mee? Zien we het zitten? Het is niet alleen een cultuurfeestje voor de Bobo's. Het thema kunst en cultuur biedt een bindende factor voor heel Brabant." Jan van de Kooi is van mening dat je het als ondernemer zelf moet doen. "Is deze club aan tafel, Brabant? Gaan we dat dan ook uitstralen met z'n allen? Zijn we daar al niet mee bezig als congresstad Den Bosch?"

Belgisch model
Op dit podium is iedereen het erover eens dat opschalen naar de regio noodzaak is. Bob Hutten: "Maar de Provincie krijgt het bestuurlijk niet voor elkaar deze zaal vol te krijgen met 200 mensen die zeggen: Wij willen één Brabant! Want elke wethouder verdedigt zijn of haar dossier. In de politiek zien ze alleen bezwaren en belemmeringen. Ideëen verzanden in democratische clubjes. Het is bestuurlijk één drama. Het helpt in daadkracht door het buiten de politiek te houden." Er is ooit uitgerekend dat anderhalf miljoen meer bezoekers in de regio, tweeënhalf miljard meer business en 500 fte's oplevert. Roger Scheurs: "Wij moeten zelf initiatief nemen. Ondernemerschap loont, als we maar met een goed plan komen!" "Misschien gaat het niet slecht genoeg", suggereert Rein de Laat. "In de trant van wie niet horen wil, moet maar voelen. Dan pas raak je de structuur van de club. Toerisme en recreatie is nu opgenomen in het bestuursakkoord. Dat was vroeger niet. Maar na vier jaar praten over het vrijetijdsdomein zijn er nog steeds geen meters gemaakt. Politiek, klaar ermee? Ik woon in Belgie en wij doen het al jaren zonder regeringsfunctionaris. Het gaat goed, kan ik u verzekeren. Zullen we het Belgische model volgen?"

BrabantStad
Bob Hutten: "We roepen allemaal: meer bezoekers, beter faciliteren en langer in de regio houden. Wanneer we geloven in dat merk, dan gebeurt het vanzelf. We accepteren dat Brainport Eindhoven, de Efteling en de Beekse Bergen grote  cultuuriconen zijn. Als iemand op deze cultuurconen klikt, is het ook goed voor ons moet je maar denken. Samen doen kost niets en levert veel op." Roger Schreurs is duidelijk van mening dat er een pro-actieve zakelijke aanpak nodig is: "Kijk bijvoorbeeld naar The Beach of Amsterdam. Dat is bedacht door drie ondernemers. Deze initiatieven hebben bestaansrecht. We moeten niet wachten op de politiek!" Harry Vermeulen: "Je hebt de politiek wel nodig, je doet het samen en dat het langzaam gaat, weet ik als geen ander. Ik kan jullie melden dat sinds gisteren alle Brabantse Steden achter BrabantStad Culturele hoofdstad 2018 staan! We zullen nog wel de ketting moeten maken." Iedereen wacht nu tot de Provincie de stap maakt, maar eerst moet alles kloppen, want een politicus wil niet onderuit gaan. Rein de Laat licht toe: "We zitten in het proces, nog een paar creatieve sessies en dan het plan processen. Het tijdpad is lang." Remco van der Pot vertelt dat de Davis Cup veel mensen naar Den Bosch heeft getrokken. "We zaten drie dagen vol, maar hebben er niet aan gedacht om een arrangement te organiseren met hotelovernachting. We hadden de focus op onze eigen toko. We zullen in de toekomst meer samen moeten werken." Roland Koster: "Het Convention Bureau Brabant is intermediair en verbindt partijen. We zullen samen een Brabantse Revolutie moeten ontketenen."