De lage rekenrente houdt onze pensioenfondsen al jaren in de greep. Met regelmaat lees je berichten over dekkingstekorten met alle gevolgen van dien, zoals het achterwege blijven van inflatiecorrectie of zelfs een korting op de pensioenen. Maar wat is die rekenrente nu precies en hoe komt deze eigenlijk tot stand?

Strakker
De rekenrente is de rente die pensioenfondsen volgens de toezichthouder De Nederlandse Bank (DNB) moeten hanteren voor de berekening van hun dekkingsgraad. Ofwel wat moeten zij vandaag in kas hebben om in de toekomst de pensioenen te kunnen betalen. En hoe lager de rekenrente, hoe hoger het vermogen dat pensioenfondsen nu moeten hebben. De rekenrente is anders gezegd het percentage waarmee het vermogen wordt geacht aan te groeien voor een specifieke looptijd. In juni is de rekenrente door DNB opnieuw vastgesteld, waarbij de rente (vanaf 2021) nog strakker aan de marktrente is gekoppeld. Hierdoor zou de dekkingsgraad op dit moment zo’n 4 procent lager uitvallen.

Risicovrij
Volgens actuele cijfers van DNB beheren de Nederlandse pensioenfondsen gezamenlijk zo’n 1.428 miljard euro, waarvan 429 miljard euro in aandelen is belegd. Bij het bepalen van de rekenrente wordt uitgegaan van de risicovrije rente. Er wordt dus geen rekening gehouden met een langjarig voortschrijdend gemiddelde van de behaalde rendementen of de verwachte rendementen op lange termijn, terwijl aandelen toch goed zijn voor zo’n 30 procent van de pensioenpot. En op de lange termijn mag voor aandelen een aanmerkelijk hoger rendement worden verwacht dan voor risicovrije obligaties.

Rooskleuriger
Op dit punt blijkt onze overheid met twee maten te meten. Voor het bepalen van de vermogensrendementsheffing gaat de fiscus namelijk wel uit van voortschrijdende gemiddelde rendementen op beleggingen en hanteert daarvoor op dit moment 5,6 procent. Bij het bepalen van de rekenrente wordt hier niet naar gekeken. Prudentie is goed, zeker als het om pensioengeld gaat, maar als we voor de rekenrente wat meer aansluiting zouden zoeken bij een prudent verwacht toekomstig beleggingsrendement dan zou onze pensioenwereld er een stuk rooskleuriger uitzien.