Bredata: Masterplan Breda voor de digitale transitie

‘Digitalisering dendert op onze stad af, of we nu willen of niet: hier moeten we iets mee.’ Judith van Brussel en Kees Kerstens kregen de opdracht om een masterplan digitalisering te maken voor de stad. Bredata werd geboren. Vijf jaar later is het team volop aan het experimenteren: ‘We proberen met slimme toepassingen de kwaliteit van leven voor mensen in de stad op peil te houden en verhogen.


Uitgave: Nov-Dec 2023
Thema’s: Big Data Digitalisering

Judith van Brussel is programmamanager bij Bredata en vertelt over de defi niëring van digitalisering in Breda: ‘We zijn gestart met een onderzoek naar de kansen voor Breda op het gebied van digitalisering en het omgaan met mogelijke dreigingen die daarbij komen kijken. Daar is een strategie uitgekomen, bestaande uit vier lijnen: hardware, software, mindware en orgware. Hardware is een randvoorwaarde om slimme toepassingen te gebruiken, denk aan de aanleg van glasvezel en ontwikkeling van 5G. Vervolgens wordt er gekeken naar software; hoe kunnen uitdagingen in de stad opgelost worden met inzet van nieuwe technieken?’ Kees Kerstens is projectmanager software en buigt zich hierover: ‘Ik ben constant bezig met de laatste stand van de techniek. Welke mogelijkheden zijn er en hoe kunnen we die heel concreet inzetten? Daar zit voor mij de interessantste uitdaging in.’

 

Voor én met inwoners
Na de lijnen hardware en software, volgt mindware. Daarbij stelt de organisatie zich voortdurend de vraag welke ethische kwesties de digitaliserende samenleving oproept. Judith licht daarover toe: ‘We doen dit voor de inwoners. We nemen ze mee in onze experimenten door bijvoorbeeld ethische gesprekken te voeren: het kan en het mag, maar willen jullie het ook?’ Judith benadrukt het belang van openheid: ‘Mensen moeten zich er prettig bij voelen. Daarom besteden we ook aandacht aan transparantie. Door open te zijn over onze experimenten en bijvoorbeeld uit te leggen wat we wel en niet fil men met drones.’ Kees vult aan: ‘Uit die gesprekken merken wij hoe belangrijk transparantie is voor de inwoners. Zij vinden het fijn om meegenomen te worden in de nieuwste ontwikkelingen en te horen wat zij ervan gaan merken.’

Kees en Judith hebben een duidelijke missie voor ogen: ‘Wij gidsen Breda door de digitale transitie. Met als doel de kwaliteit van leven voor inwoners op niveau te houden, nu en in de toekomst.’

 

Beter Bereikbaar Applicatie
Een mooi voorbeeld van digitalisering voor een betere leefbaarheid in Breda is de Beter Bereikbaar Applicatie (BBA). Kees vertelt enthousiast over de applicatie die ze hebben ontwikkeld: ‘In 2019 werd Breda uitgeroepen tot meest toegankelijke stad van Europa. Toch hoorden wij dat mensen met een beperking het nog ingewikkeld vonden om de binnenstad te bezoeken. We vroegen ons af of we een middel in konden zetten om dat te verhelpen. In de BBA kan een slimme, interactieve kaart gemaakt worden waarop basisvoorzieningen overzichtelijk in beeld zijn gebracht. Omdat iemand met maagdarmproblemen zo snel mogelijk wil weten waar de toiletten zijn en iemand die snel overprikkeld is wil weten waar de rustige zones zijn. Binnenstadsondernemers en evenementenorganisatoren kunnen de applicatie ook gebruiken en via een portaal hun eigen kaart vormgeven. Gebruikers kunnen in de applicatie feedback geven. Is een trap te glad? Dan kun je daar een melding van maken en komt het bij de gemeente terecht. Op die manier proberen we ook de interactie met de gebruikers in te zetten.’ De applicatie is in samenwerking met de doelgroep ontwikkeld: ‘Met een groep inwoners met een beperking maakten we een rondje door de stad en vroegen: waar ervaar je problemen?’ De applicatie werd na lancering meerdere keren ingezet op festivals en evenementen en is meer dan 35.000 keer gedownload.

 

Proeftuin Hazeldonk
Momenteel experimenteert Bredata met slimme toepassingen op bedrijventerrein Hazeldonk. Het terrein ligt op de grens met België en heeft zoals veel terreinen te maken met veiligheid, zwerfafval en parkeerproblematiek. Hazeldonk is een proeftuin geworden voor het uittesten van slimme toepassingen, die bij gebleken succes op andere terreinen in Breda ingezet kunnen worden. Kees licht de experimenten toe: ‘We kijken nu naar het verbeteren van toezicht met drones, het verkorten van de verblijfsduur van niet-essentieel bezoek met sensoren, het weren en opsporen van criminele activiteiten met behulp van slimme verlichting en het beter voorspellen van effecten op basis van een digital twin. Een digital twin is een soort plattegrond van de stad waarin je allerlei data kunt afl ezen.’ Daar komt ook de laatste lijn ‘orgware’ bij kijken: hoe verzamel, deel en bewaar je alle verzamelde data? ‘Met het combineren van die data kun je steeds meer informatie en inzicht krijgen. Door losse datasets op elkaar te leggen, kunnen we beter antwoord geven op bepaalde vragen over bijvoorbeeld doorstroming verkeer en luchtkwaliteit. Dat probeer je met verschillende organisaties te verbeteren. Zo zijn we nu aan het praten over of en hoe we informatie tussen gemeente en politie uit kunnen wisselen zodat we elkaar kunnen versterken.’

 

Uitdaging
De grootste uitdaging zit de komende tijd in cultuurverandering, vertelt Judith. ‘Sommige mensen denken: Maar het ging toch goed zoals we het deden? Daar zit eigenlijk de grootste uitdaging. Die mensen laten zien laten hoe blij je kunt worden van de inzet van slimme technologie.’

 

TEKST FLOORTJE STEIGENGA
FOTOGRAFIE KEES BENNEMA

< Alle thema's