BOB Academy bij Capi Europe: Tijd voor een positief geluid

Toine van de Ven is een bevlogen en uitgesproken ondernemer. Daarnaast is de oprichter en eigenaar van Capi Europe optimistisch; ook in deze uitdagende periode blijft hij toekomstgericht en innovatief denken en werken. In deze BOB Academy gaat hij met 22 andere dga’s uit de maakindustrie in gesprek over wat ondernemen in coronatijd betekent, wat we van elkaar kunnen leren en hoe we in Brabant nog beter met elkaar samen kunnen werken.

In 1997 startte Toine een eenmanszaak: een beeldengieterij met zware ornamenten in Udenhout. Vandaag de dag is Capi Europe met ruim 75 medewerkers en twaalf productierobots een uniek Tilburgs bedrijf in de productie van lichtgewicht bloempotten met allerlei varianten en structuren. ‘Onze klanten bleken voornamelijk vrouwen te zijn. En die zitten niet te wachten op zware bloempotten om te tillen en hun partners hebben niet altijd zin om mee naar het tuincentrum te gaan. Zo kwam ik op het idee om weerbestendige en lichtgewicht potten met een robuust exterieur te produceren’, vertelt Toine tijdens de rondleiding door zijn bedrijf.

Hollandse droom
In kleine groepjes wordt het gezelschap rondgeleid door Capi Europe, waar Toine meer vertelt over de productie. ‘Verantwoord produceren staat bij ons voorop. Ons pand is volledig gasloos en daarnaast zijn we bezig met de aanleg van zonnepanelen op het dak. Binnenkort zijn we dan ook volledig CO2-neutraal.’ ‘Grow a greener life’ is dan ook de missie van Capi. Toine legt uit: ‘We willen mens en natuur dichter bij elkaar brengen met onze producten. Zo is ons assortiment verder uitgebreid met onder meer vogelhuisjes, regentonnen en insectenhotels.’ De productie vindt waar mogelijk plaats in Nederland; nu nog circa de helft. ‘Het is mijn droom om uiteindelijk alles op Hollandse bodem te maken. Op dit moment halen we marges vooral op producten uit China en zijn we nog afhankelijk van hen om ons bedrijf rendabel te houden. We werken er ontzettend hard aan om deze omslag te maken.’

Oranje gimmick
Voor de Capi ‘Made in Holland’-collectie, die te herkennen is aan de felle oranje binnenkant, wordt recyclebaar materiaal gebruikt. ‘Als knipoog naar Nederland hebben we deze kleurrijke gimmick bedacht’, vertelt de ondernemer. De techniek die Capi toepast, is niet zomaar na te maken. ‘Onze potten zijn uniek omdat we een eigen en unieke methode van rotatiegieten hebben. Hiermee wordt tijdens de productie ruim 80 procent energie bespaard. We hebben robotonderdelen uit verschillende landen gecombineerd en zelf de puzzel gelegd.’ Daarnaast is Toine bezig met het ontwikkelen van een statiegeldconstructie. ‘Wanneer je een bloempot beu bent, kun je deze bij ons gaan inleveren. Dan hergebruiken wij het materiaal’, legt hij uit. Capi voert alle producten uit in zwart, grijs en wit of een natuurtint. ‘Een roze pot gaat snel vervelen, terwijl onze producten langdurig meegaan. Daarom hebben we bewust voor tijdloze - en dus duurzame - kleuren gekozen.’

Zwaar geraakt
In de arena van het Experience Center van Capi wordt plaatsgenomen op het rode pluche van het oude Tilburgse MIDI-theater. Hier krijgen de deelnemers verschillende stellingen voorgelegd, waar met een rood of groen bordje kan worden aangegeven of ze het er mee eens of oneens zijn. De eerste stelling luidt: ‘De coronacrisis heeft mijn bedrijf zwaar geraakt.’ De meeste bordjes kleuren groen. Maarten van Drunen van Van Drunen Schoenfabriek licht zijn groene bordje toe: ‘Toen de crisis uitbrak hadden wij net onze schoenen uitgeleverd, waardoor we dit jaar nauwelijks zijn geraakt. Maar ik verwacht dat de klap voor ons in 2021 valt; inkopers zijn in deze onzekere tijd voorzichtiger geworden.’ Daarnaast maakt hij zich zorgen over de toenemende transportkosten. ‘Normaal betalen we rond een euro per kilo voor transport over de weg. Maar doordat alles wekenlang stillag, probeer je de achterstand in te halen en bijvoorbeeld te kiezen voor luchttransport. Alleen ben je dan vele malen duurder uit.’

Ongekend druk
Roland Verbraak van GVT Transport & Logistics geeft aan dat corona zijn bedrijf meer voorspoed en handel heeft gebracht. ‘Het transport over de weg, net als belly transport in het ruim van passagiersvliegtuigen zijn vanwege de coronacrisis sterk afgenomen. Hierdoor is de vraag naar onze eigen barge- en railterminals sterk gestegen. Het aantal treinen dat wij van en naar China laten rijden is verdubbeld naar zes tot zeven treinen per week.’ Roel van Eerd van Koninklijke van Eerd produceert verpakkingen voor de farmaceutische industrie. ‘Vanwege corona hadden we aanvankelijk een hoge piek; bepaalde medicijnen werden meer verkocht en klanten sloegen aan het hamsteren uit angst om mis te grijpen. Maar inmiddels liggen de magazijnen vol. En door de afname van het doktersbezoek en de ziekenhuisopnames neemt het uitschrijven van nieuwe medicatie af. Hierdoor is weer een daling ingezet.’

Direct schakelen
Toine vertelt dat zijn bedrijf aan het begin van de coronacrisis direct genadeloos hard werd geraakt. ‘We leveren onze producten aan ruim tachtig landen. Maar aangezien de grenzen dicht gingen, konden we niet verkopen en leveranciers niet leveren. De productie werd daarom direct stopgezet.’ Een gedeelte van zijn personeel detacheerde Toine bij Xenos, waar een grote drukte ontstond bij de webshop. Zo kon hij zijn loonkosten omlaag brengen. ‘Gelukkig was dit van korte duur en kon de productie weer snel worden opgestart. Maar bij het ondernemerschap hoort direct schakelen. Je moet niet afwachten wat er gaat gebeuren, maar op zoek gaan naar een passende oplossing. De creativiteit van de ondernemer is zijn kracht.’

Genoeg vacatures
Mariëlle Ploegmakers van Regio Business brengt de tweede stelling in: ‘Ik ben op zoek naar personeel’. Op één ondernemer na, draait iedereen een groen bordje om. Mariëlle noemt de uitkomst opvallend: ‘Dit staat haaks op de mediaberichtgeving dat mensen massaal moeten vrezen voor hun baan; er is ook nu dus nog een flink personeelstekort.’ Toine reageert: ‘Het gaat best goed met de maakindustrie, waardoor er genoeg vacatures zijn. In onzekere tijden wisselen mensen echter minder snel van baan. De NOW-regeling gaat ons nu tegenstaan. Veel bedrijven worden enkel door deze regeling nog in leven gehouden. Dat heeft tot gevolg dat hun medewerkers – waar wij eigenlijk om staan te springen - niet op zoek gaan naar een nieuwe baan.’ Hans van den Bersselaar van Jos van den Bersselaar Constructie vindt het eveneens goed dat de NOW-regeling wordt afgebouwd: ‘Het is nu tijd om het kaf van het koren te scheiden. Ik verwacht dan ook dat veel curatoren het de komende tijd druk krijgen.’

Robotisering
Mariëlle is benieuwd of de coronatijd tot innovatie heeft geleid. De derde stelling luidt dan ook: ‘lk heb nieuwe producten en/of diensten op de markt gebracht’. Dit is bij een groot aantal deelnemers het geval. Zo ook bij ID Logistics. Marco van Walraven licht toe: ‘In de tuinbranche en bouwmarkten zien we in coronatijd veel hoge pieken. Om die goed het hoofd te kunnen bieden zetten we innovatie middels automatisering en mechanisatie in zodat we minder personeel in hoeven te zetten.’ Ook Stefan van den Nieuwenhof van Sanders Machinebouw merkt dat de vraag naar robotisering vanwege de coronamaatregelen sterk toeneemt. ‘Door de 1,5 metermaatregel komen bedrijven die over onvoldoende ruimte voor hun medewerkers beschikken in het nauw. Robotisering bespaart ruimte en mankracht.’ Erik van den Dries van Strabeko vertelt dat hij onlangs heeft geïnvesteerd in twee nieuwe robots om meer te kunnen produceren: ‘Er wordt niets geprogrammeerd; de robot brengt puur op vision coating aan en samen met een medewerker de finishing touch.’

Regionalisering
Een ander gevolg van de coronacrisis is dat bedrijven hun producties naar eigen land of regio halen. De volgende stelling luidt: ‘Ik wil meer gaan produceren in de regio’. Hoewel aardig wat ondernemers het daarmee eens zijn, gaat deze vlieger niet voor iedereen op. Ook Tomas Brands van De Bresser richt zijn pijlen elders. ‘De verhuismarkt is in de regio Tilburg redelijk verzadigd. Onze ambitie ligt elders; wij willen het grootste meubeldistributiecentrum van de Benelux worden.’ De business van Dorie de Rouw van GTO Plating vindt eveneens in Den Bosch plaats. In de keten is het echter wel zo dat klanten zich niet in de regio bevinden. ‘De grote staalindustrie begeeft zich nu eenmaal in het Ruhrgebied en landen als Spanje.’ Huub Kleintjes van Chemical Marketing Concepts Europe legt uit waarom hij een rood bordje heeft. ‘Ik zou wel willen, maar onze klanten zitten in het buitenland en daar kan ik op het moment niet heen om nieuwe business aan te boren.’

Perspectief voor 2021
Tot slot is Mariëlle benieuwd hoe de ondernemers kijken naar het perspectief voor het nieuwe jaar. ‘Ik verwacht dat 2021 een zwaar jaar wordt’, zo luidt de stelling. Henk Berends van CZL Tilburg verwacht voor zijn bedrijf een forse omzetdaling: ‘Door de spreiding in diverse markten zitten we dit jaar op 90 procent van onze omzet. Maar de orderportefeuilles raken leeg. Daarnaast geven klanten uit de machinebouw aan dat er veel onzekerheid in de markt is, waardoor bestellingen uitblijven. Daarom verwachten we in het meest negatieve scenario zo’n 75 procent van onze gebruikelijke omzet te halen. We kijken naar oplossingen, waarbij we met minder mensen onze business gaan runnen of zoeken alternatieven.’ Toine is benieuwd: ‘Is er veel onrust of angst? Door de media en overheid wordt ons veel angst aangepraat. Maar ik zie dat de maakindustrie in de praktijk weinig problemen heeft. Henk reageert: ‘De gas & olie-industrie, automotive en vliegtuigindustrie zijn voorbeelden van sectoren die het wel ontzettend zwaar hebben.’ Toine stelt dat je als ondernemer dan daarop dient te anticiperen. ‘Als toeleverancier van deze conservatieve industrieën moet je schakelen; dat heet ondernemen.’

Rooskleurig
Johan van Lieshout van TSG Group draait vooral groene bordjes om. Hij ziet de toekomst dan ook rooskleurig in. ‘We gaan in 2021 voor plan A: het positieve plan. Tot en met februari volgend jaar zijn onze orderportefeuilles gevuld, zowel onze turn-key projecten als onze detacheringstak.’ Om kwetsbaarheid binnen zijn bedrijf te voorkomen wordt op verschillende sectoren gemikt, waarvan maximaal 10 procent per branche. ‘We hebben een grote spreiding: van agro food tot mobility. Met name in de fietsindustrie is nu the sky the limit; er zijn volop aanvragen voor nieuwe machines.’ Ook Servaas Dankers van All Tape Supplies ziet nog genoeg potentieel voor zijn bedrijf. ‘We gaan geografisch expanderen richting Amerika en richten ons op upselling van nieuwe producten bij bestaande klanten.’ Mariëlle concludeert: ‘Ondernemerschap betekent optimistisch zijn en in kansen denken. En dat hebben we vandaag volop gehoord. Na alle negatieve mediaberichtgeving rondom de economische gevolgen van corona is het belangrijk om ook deze positieve geluiden met elkaar te delen.’

Huub Kleintjes (Chemical Marketing Concepts Europe)
Branche: Chemische industrie
Aantal medewerkers: 44
‘De stemming onder elkaar is overwegend positief. Helaas wordt door alle verhalen in de media veel angst gecreëerd. Maar lang niet iedereen ziet het somber in en er gebeurt nog volop moois; er zijn genoeg ondernemers die doorpakken. Daar mag meer positieve aandacht voor komen.’

Paulette Klei-Klinkers (Thiekon Constructie)
Branche: Metaalbewerking
Aantal medewerkers: 66
‘We zijn met name in de woningbouw actief en daar dendert het gewoon door. De onzekere factor voor ons is de bankwereld. Wat gaat zij doen als reactie op de coronacrisis? Daar heb ik helaas geen invloed op; daarom probeer ik me daar niet al te druk over te maken.’

Roel van Eerd (Koninklijke van Eerd)
Branche: Verpakkingen
Aantal medewerkers: 135
‘Ik hoop en denk dat steeds meer bedrijven hun productie naar Nederland of Europa gaan halen. Ook zakenreizen zullen sterk beperkt blijven. Eerst was het ‘not done’ om per telefoon of via videobellen af te spreken met klanten. Inmiddels is zaken doen op afstand gemeengoed geworden.’

Robert van Teeffelen (Lion Lasers)
Branche: Lasersystemen
Aantal medewerkers: 16
‘In maart was ik best een beetje bang toen er wat orders wegvielen. Inmiddels merk ik dat onze business grotendeels doordraait. Sommige klanten blijken wel problemen te hebben met hun liquiditeit, waardoor een machine niet direct kan worden betaald. We proberen dan mee te denken, bijvoorbeeld met een huurconstructie. Je moet elkaar in business houden.’

Rob van Zelst (Van Zelst Elektromotoren)
Branche: Elektrotechniek
Aantal medewerkers: 17
‘Er liggen genoeg kansen. Maar waar wij ons druk over maken is de capaciteit: blijven onze medewerkers gezond? Laat je hen thuis bij iedere snotneus? Je wil ook geen risico lopen op een besmetting van medewerkers. Dat is een lastige spagaat, waar je in zit.’

Stefan van den Nieuwenhof (Sanders Machinebouw)
Branche: Machinebouw
Aantal medewerkers: 37
‘Ondanks de coronatijd kampen we als maakindustrie met een groot personeelstekort. Het investeren in onderwijs blijft daarom ontzettend belangrijk. Van onze 32 medewerkers zijn er vijf stagiaires. Het is aan ons allen om uit te dragen hoe leuk, gevarieerd en uitdagend ons werk is, nog veel meer dan vroeger.’

Toine van de Ven (Capi Europe)
Branche: Interieur
Aantal medewerkers: 85
‘Wat me opvalt, is dat we vaak van elkaar niet weten dat er zoveel pareltjes op het eigen industrieterrein of in de omgeving zijn. Rijd daar eens langs, ga op onderzoek uit en zoek de samenwerking op. Er zit meer in de regio dan je denkt.’

Dorie de Rouw (GTO Plating)
Branche: Metaalbewerking
Aantal medewerkers: 50
‘Ons bedrijf kreeg in coronatijd te maken met zo’n 35 procent omzetverlies. Gelukkig hebben we lessen geleerd uit de vorige crisis en meer diversiteit en flexibiliteit ingebouwd binnen ons bedrijf. Hierdoor zijn we ons breder gaan richten dan alleen op automotive en de bouwbranche. Daar profiteren we nu van.’

Jan Schrama (Poly Products)
Branche: Kunststoffen
Aantal medewerkers: 30
‘We kiezen bewust voor een grote spreiding in klanten; dat maakt je onderneming minder kwetsbaar in tijd van crisis. Daarnaast zetten we sterk in op innovatie. We hebben onlangs de grootste 3D-printer van Europa geïnstalleerd. Hierdoor kunnen we nieuwe klanten en markten aanboren.’

Tekst: Linda Groothuijse
Fotografie: Peter van Vugt