Column Sylvester Eijffinger: Niet wachten op een explosie


Uitgave: Nov-Dec 2018
Thema’s: Ondernemen Onderwijs Opleiding en coaching Opleidingen Economie

De hoogconjunctuur van de afgelopen tijd wordt gekenmerkt door grote, economische bedrijvigheid, een geringe werkloosheid en een krachtige bestedingsneiging onder consumenten. Een overspannen hoogconjunctuur lijkt aangenaam, maar dat is het uiteindelijk niet. De economie gaat te hard, bedrijven krijgen de producten niet aangeleverd, verhogen hun prijzen en smijten met geld.

Nogal naïef
Als er op een hoogconjunctuur geanticipeerd wordt, is een voorname actie het verhogen van de rente op leningen zodat het aantal investeringen teruggedreven wordt en de economische activiteit verlaagd wordt. Een anticyclisch beleid, waarbij je uitgeeft en dus  stimuleert in slechte tijden van recessie en spaart in goede tijden, heeft de voorkeur binnen  de economie. Het is echter ook nogal naïef, want behalve een economische cyclus van laag en hoogconjunctuur is er ook nog zoiets als een ‘politieke cyclus’. Ik volg de politiek al heel wat jaartjes en het blijkt onvermijdelijk: politici hebben blijkbaar de neiging om het huishoudboekje op orde te brengen in slechte tijden en met geld te smijten in goede tijden.

IJzeren wet
Je hoort mij echter ook niet zeggen dat we maar gewoon zo door moeten gaan en wachten tot het allemaal weer explodeert. De centrale banken van Noord-Amerika en Europa, de Federal Reserve en de ECB, zijn nog steeds niet gestopt met het opkopen van obligaties en ze houden de rente kunstmatig laag. Ze steken zich in de schulden en dat kan niet goed blijven gaan. Er komt een keer een omslagmoment en dan moeten we de schulden van de ECB terugbetalen. Niet dit jaar, waarschijnlijk ook niet volgend jaar, maar het jaar daarop zou het zomaar kunnen dat hierdoor een nieuwe recessie ontstaat. Probleem is alleen dat als je de rente verhoogt, obligaties minder waard worden. Dat is een ijzeren wet. Dus wanneer de ECB de rente  verhoogt, verlaagt het de waarde van de eigen opgekochte obligaties. Mijn rapportcijfer voor de wereldeconomie is daarom op dit moment een 6,5.

< Alle thema's