Aan de start van een nieuw schooljaar reikt de docent nog geen rapportcijfers uit. Mij wordt wel gevraagd om meteen na de zomervakantie onze wereldeconomie te beoordelen. En helaas, beste ondernemers, ik kom niet verder dan een magere 5,5. Hoewel ik uw enthousiaste gezichten bij BOB Back to Business zeer hoopvol vind voor onze regio, moet mij van het hart dat we langzaam maar zeker een recessie binnenwandelen.

Omstreden operatie
Waarom deze mineur? We gaan even terug naar begin 2015. Om de economie te stimuleren en inflatie aan te jagen, startte de Europese Centrale Bank (ECB) toen met het opkopen van staatsobligaties. De operatie was omstreden omdat het vooral toegepast werd op landen met hoge staatsschulden, die hierdoor niet werden gestimuleerd om de benodigde hervormingen door te voeren. Bovendien had het nadelige bijwerkingen voor pensioenfondsen, banken, verzekeringsmaatschappijen en de particuliere spaarder. Besloten werd om de portefeuille daarom niet verder uit te breiden. De ECB voert nu aan dat het programma juist wel nuttig is, vanwege bedreigende omstandigheden zoals Brexit en de handelsoorlog tussen de VS en China.

Verraderlijk
Om het beleidsdoel (een inflatie van minder dan 2 procent) te bereiken, overweegt de ECB nu om per september de rente te verlagen en het opkoopprogramma te hervatten. De gevolgen worden inmiddels overal duidelijk. Door de extreem lage rente dreigen bij ons in Nederland bijvoorbeeld gedwongen pensioenkortingen. Ook voor banken is het een verraderlijke operatie. Zij worden gepusht om hun (riskante) handelsactiviteiten uit te breiden, terwijl daarin juist de oorsprong van de bankencrisis ligt. En omdat de prijsvorming op de vastrentende markten uit het lood geslagen wordt, voelen ook beleggers zich genoodzaakt om meer risico te nemen.

Toontje lager
Doeltreffende actie van de Europese Unie, met overheidsinvesteringen in infrastructuur en gedegen onderzoek, zou veel nuttiger zijn dan dit twijfelachtige gebeuren. Christine Lagarde is de nieuwe president van de ECB. Alle negatieve bijwerkingen (en de niet bewezen effectiviteit) maken dat een grondige herbezinning van het programma nu haar eerste prioriteit moet zijn. Wanneer de ECB een toontje lager gaat zingen, dirigeert de wereldeconomie ons hopelijk weer snel naar majeur.