Bert Houtman (64), directeur/eigenaar van U-Boat Worx, heeft een origineel levensverhaal. ‘Ik studeerde bedrijfseconomie, in een tijd dat het woord ‘winst’ niet genoemd mocht worden. De opleiding was zeer links, op het communistische af. Ik deed er dertien jaar over voor ik afstudeerde, omdat ik tussendoor steeds werkte. In mijn studentenkamer ontwikkelde ik zelf ‘blimps’, zeppelins met reclamedoeleinden. De eerste had veel weg van een varken.’
Ouder mens
In de jaren ’80 was Bert 31 en het land in crisis, toen hij het de hoogste tijd vond om een vaste baan te zoeken. Hij solliciteerde lukraak en werd aangenomen bij een softwarebedrijf. ‘Als applicatie analist, hoewel niemand wist wat dat betekende. Ik werd een soort consultant, legde uit hoe de boekhoudpakketten werkten. Mijn vriend Eduard Hagens was inmiddels met een aantal studenten een softwarebedrijfje begonnen. Hij had ‘een ouder mens nodig’, een commerciële jongen die het product aan de man kon brengen. Dus nam ik ontslag bij mijn eerste baas en sloot me aan bij Exact Software. Binnen tien jaar wisten we nationaal uit te groeien tot marktleider in software voor de financiële administratie.’
Vrijbuiterige was eraf
‘Duikboten hebben dezelfde kenmerken als zeppelins en in 1982 had ik al eens een duikboot ontworpen. Maar door de vlucht van Exact ging dat idee in de ijskast. Toen
we op de beurs kwamen veranderde het karakter van het bedrijf. We hadden 2.500 mensen in dienst en het vrijbuiterige was eraf. Ik nam afscheid. Een paar jaar later had ik de mazzel om mijn aandelen tegen een belachelijk hoge prijs te kunnen verkopen en kwamen mijn ideeën over de duikboot weer bovendrijven. In eerste instantie werd ik niet gehinderd door enige productkennis, maar ik was redelijk goed in natuurkunde. Ik wilde een eenpersoons duikbootje ontwikkelen, niet duurder dan 100.000 euro.’
Met elastiekjes
‘Via internet kwam ik in contact met een Canadees die hetzelfde probeerde. Hij was een klassieke nerd, met wie ik twee jaar lang ben opgetrokken. Het eerste prototype duikboot was met elastiekjes en een Gardenakoppeling. Uiteindelijk probeerden we in Thailand onze ontwerpen te produceren, toen hij plotseling met de noorderzon vertrok. Maar de basis was gelegd. Ik zocht en vond twee professionele TU-jongens en startte U-Boat Worx.’
Zes Rolls Royces
Bert kwam erachter dat je voor het produceren van duikboten kostbare, gecertificeerde onderdelen moet gebruiken, omdat de vereiste veiligheid van levensbelang is. ‘De motoren die we nu gebruiken zijn even duur als de totale kosten van de eerste versie. Onze goedkoopste boot kost 1,7 miljoen euro, een beginnersmodelletje. We hebben driepersoons U-Boats met dezelfde waarde als zes Rolls Royces. Daarom is 70 procent van onze klanten miljardair, ze willen een onderzeeboot die op hun superjacht past. Het ontwerpen en ontwikkelen van nieuwe modellen is mijn grootste kick geworden.’
Krenten
‘Het was luxe om deze onderneming te kunnen starten, zonder tussenkomst van een bank. Maar er zit een maximum aan investeren. Ik wilde dat in uiterlijk 2009 het bedrijf zichzelf zou bedruipen. Die deadline is gehaald. Inmiddels zijn hier 25 mensen werkzaam. We wilden minder afhankelijk zijn van de rijken der aarde, de grootste krenten die je kunt hebben. Nieuw aangeboorde markten zijn de exploitatie van charterboten en de ontwikkeling van Hipersub. Dat is een tweepersoons racemodel duikboot die we in serie, dus goedkoper, kunnen produceren.’ Wanneer ik vraag of Bert dit nog in lengte van dagen blijft doen lacht hij. ‘Mijn hobby is de productie van niet te drinken rosé en ik wil in de toekomst nog eens proberen om cantharellen te gaan kweken. En vooral om veel zelf in zo’n duikboot te varen.’
Tekst: Henrike Brouwer
Fotografie: Michel Klop